Η διδασκαλία τη ελληνικής γλώσσας σε όλα τα μήκη και πλάτη του κόσμου

«Το ημερήσιο σχολείο της παροικίας μας αναγνωρίζεται ως ένα από τα καλύτερα της Νέας Υόρκης. Την ακαδημαϊκή υπεροχή του πιστοποιούν και οι επιδόσεις των μαθητών μας στις πολιτειακές εξετάσεις. Αγωνιζόμαστε να κρατήσουμε αυτή τη διάκριση, να μαθαίνουν τα παιδιά μας σωστά ελληνικά…». Η κυρία Αθηνά Κρομμύδα διευθύνει ένα από τα ελληνικά σχολεία της ομογένειας. Το Σχολείο της Ελληνορθόδοξης Κοινότητας του Αγίου Νικολάου, που αριθμεί 2.500 οικογένειες ως μέλη της, με έδρα στο Φλάσινγκ της Νέας Yόρκης. 

Οι γονείς των μαθητών εκεί πληρώνουν ετησίως περίπου 5.000 δολάρια (3.670 ευρώ) ως δίδακτρα, ώστε τα παιδιά τους να μιλούν, να διαβάζουν και να γράφουν και τα ελληνικά. 

«Προσφέρουμε ένα γερό πακέτο σπουδών. Η ειδοποιός διαφορά μας είναι ότι όλα τα παιδιά εδώ είναι Ελληνο-αμερικανόπουλα, τρίτης και τέταρτης γενιάς. 

Φέτος έχουμε συνολικά 445, από το νηπιαγωγείο μέχρι και την όγδοη τάξη. Άλλα 120 παιδιά είναι ακόμα μικρότερα, ηλικίας 3-4,5 χρόνων, που και αυτά αρχίζουν να καταλαβαίνουν και να μιλούν την ελληνική γλώσσα…», περιγράφει.

Σε κάθε τάξη φοιτούν σήμερα γύρω στα 50 αγόρια και κορίτσια. «Διδάσκονται κάθε μέρα τα ελληνικά, για 45 λεπτά της ώρας. Από έξι ομογενείς δασκάλους, μαθαίνουν Γλώσσα, Θρησκευτικά, Ιστορία, Πολιτισμό και Γεωγραφία», λέει η κ. Κρομμύδα. Βάση της διδασκαλίας είναι το αμερικανικό εκπαιδευτικό πρόγραμμα, εξηγεί.

Αυστραλία : 250.000 μιλούν ελληνικά στο σπίτι

Περίπου 38.000 μαθητές με ελληνικές ρίζες φοιτούν σήμερα στην Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση στην Αυστραλία. Στην πλειονότητά τους, πρόκειται για παιδιά που παρακολουθούν ελληνόγλωσσα μαθήματα σε απογευματινά σχολεία υπό την αιγίδα ελληνικών φορέων, σε κρατικά σχολεία, σε ιδιωτικά κολέγια (κυρίως υπό την αιγίδα της Αρχιεπισκοπής) και Πανεπιστήμια.

«“Ο εντυπωσιακός αυτός αριθμός ξεκινά με χιλιάδες μαθητές στις μικρές σχολικές τάξεις, αλλά καταλήγει δυστυχώς σε ελάχιστες δεκάδες σ’ όλη τη χώρα στην τελευταία χρονιά του Λυκείου, όπου τα ελληνικά επιλέγονται και ως μάθημα εισαγωγής στο Πανεπιστήμιο. Εκεί πια οι νέοι που τα προτιμούν είναι όλοι τους ελληνικής καταγωγής…», εξηγεί ο καθηγητής Μιχάλης Τσιανίκας, διευθυντής στο Τμήμα Νεοελληνικών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο Φλίντερς, στην Αδελαϊδα της Νότιας Αυστραλίας.

Την ώρα, ωστόσο, που οι στατιστικές καταδεικνύουν ότι περισσότερες από 400 (!) γλώσσες χρησιμοποιούνται ως μέσο οικογενειακής επικοινωνίας στη χώρα, σήμερα μόνον οι 250.000 από τους περίπου 600.000 ελληνικής καταγωγής πολίτες της Αυστραλίας μιλούν  ελληνικά στο σπίτι. 

«Τα πράγματα αλλάζουν δραματικά : από το 1996 ώς το 2006 ελαττώθηκε περισσότερο από 7% ο αριθμός των ατόμων που τη μιλούν κατ’ οίκον, ποσοστό που αναμένεται περαιτέρω αυξημένο τα επόμενα χρόνια. Έρευνες τώρα συμπεραίνουν ότι από την τρίτη θέση σε ποσοστό ομιλούμενης γλώσσας μετά την αγγλική και ιταλική, πέφτει πλέον στην τέταρτη, πίσω και από την κινεζική…», αναφέρει ο καθηγητής.

Ευρώπη : Ελληνικά και για ξένους

Τα ελληνικά ακούγονται «δυνατά» στη Γερμανία, το Βέλγιο, τη Γαλλία, την Ολλανδία, την  Ιταλία, το Λουξεμβούργο και άλλες ευρωπαϊκές χώρες, διαπιστώνει ο Μανώλης Αλεξάκης, που ανέλαβε πρόσφατα Συντονιστής Εκπαίδευσης στη Δυτική Ευρώπη, για λογαριασμό του Υπουργείου Παιδείας. 

Στην περιοχή υπηρετούν σήμερα 200 Έλληνες εκπαιδευτικοί, φοιτούν 5.500 μαθητές με ελληνική καταγωγή, άλλοι 700 ενήλικοι που έχουν κάποια σχέση με την Ελλάδα ή απλώς ενδιαφέρονται για την ελληνική γλώσσα και τον πολιτισμό.

«“Εκτός από το αμιγές ελληνικό σχολείο των Βρυξελλών όπου ακολουθείται το πρόγραμμα της χώρας μας, λειτουργούν τμήματα γλώσσας που επανδρώνονται από το ελληνικό Κράτος, ενταγμένα τμήματα σε σχολεία των χωρών, καθώς και σε ορισμένα Πανεπιστήμια, όπου τα ελληνικά προσφέρονται ως μάθημα επιλογής. Σε αρκετές από αυτές τις χώρες τα Νέα Ελληνικά εντάσσονται σταδιακά στα σχολεία, γεγονός που εξυπηρετεί καλύτερα μαθητές και γονείς, καθώς δεν επιβαρύνονται με επιπλέον μαθήματα τα απογεύματα ή το Σάββατο…», επισημαίνει.

Φιλελληνική η Λατινική Αμερική 

Ελληνικές Κοινότητες, Πανεπιστήμια, Εκκλησία και ιδιωτικά ιδρύματα είναι σήμερα οι φορείς της ελληνόγλωσσης εκπαίδευσης στη Λατινική Αμερική, σύμφωνα με τον Γιώργο Παππά, τοπικό Συντονιστή Εκπαίδευσης. 

«Η ελληνική γλώσσα διδάσκεται σε 3.300 μαθητές από 27 αποσπασμένους Έλληνες εκπαιδευτικούς σε Αργεντινή, Βενεζουέλα, Βραζιλία, Μεξικό, Ουρουγουάη, Παναμά, Περού και Χιλή, καθώς και σε Κολομβία και Κούβα από ντόπιους φορείς. 

Στην περιοχή λειτουργούν από ένα πρωτοβάθμιο και δευτεροβάθμιο σχολείο σε Αργεντινή, Βραζιλία και Παναμά, όπου η ελληνική διδάσκεται -έναντι διδάκτρων- στο επίσημο ωρολόγιο πρόγραμμα, από 3-5 ώρες εβδομαδιαίως (παρέχεται κρατικό αποδεικτικό σπουδών από το τοπικό Υπουργείο). 

Ελληνικά διδάσκονται, επίσης, σε οκτώ πανεπιστημιακά ιδρύματα, ενώ λειτουργούν και έξι Κέντρα Πιστοποίησης Ελληνομάθειας, με σημαντική συμμετοχή ετησίως…», απαριθμεί.

Νότια Αφρική : «Ανάγκη η διατήρηση της ελληνικότητας»

Δεύτερη επιπρόσθετη γλώσσα, αλλά και μάθημα δέσμης για την εισαγωγή στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση, είναι επισήμως τα Ελληνικά στη Νότια Αφρική, όπου ζουν σήμερα περίπου 30.000 Έλληνες.

«“Είναι ενταγμένα στο ημερήσιο πρόγραμμα του σχολείου μας και διδάσκονται υποχρεωτικά σε όλους τους μαθητές, ανεξαρτήτως εθνικότητας, από τον Βρεφονηπιακό Σταθμό μέχρι και τη Γ΄ Λυκείου. Από 6 ώρες τη βδομάδα στο Δημοτικό και 3,5 στο Λύκειο, τα παιδιά διδάσκονται Γλώσσα, Θρησκευτικά, Ιστορία και Πολιτισμό, ενώ στο Γυμνάσιο-Λύκειο και ελληνική Λογοτεχνία. 

Οι οικογένειές τους πληρώνουν δίδακτρα, που αρχίζουν από 2.500 ευρώ στον Βρεφονηπιακό και φτάνουν στα 7.200 στο Λύκειο, τον χρόνο…», αναφέρει η Αναστασία Κρυσταλλίδου, διευθύντρια του ιδιωτικού σχολείου «Σαχέτι», του μοναδικού ημερήσιου ελληνικού σχολείου της παροικίας, στο Γιοχάνεσμπουργκ , όπου λειτουργεί και Τμήμα Νεοελληνικών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο. 

Το «Σαχέτι» αριθμεί φέτος 1.147 μαθητές και μαθήτριες, 31 ομογενείς και αποσπασμένους Έλληνες εκπαιδευτικούς. 

Μέτρα από το Υπουργείο Παιδείας

Δέσμη μέτρων για συμμάζεμα των δαπανών στα ελληνικά σχολεία του εξωτερικού παίρνει το Υπουργείο Παιδείας, με νομοσχέδιο που ψηφίστηκε πρόσφατα στη Βουλή. 

Την ώρα που χιλιάδες ομογενείς μαθαίνουν ελληνικά στο πλαίσιο λειτουργίας των ελληνικών κοινοτήτων, το Υπουργείο Παιδείας προσδοκά να παρέχει πιστοποιημένη εκπαίδευση, ώστε η γνώση των ελληνικών να αναγνωρίζεται ως προσόν στις χώρες όπου ζουν. 

«Προχωράμε σε νοικοκύρεμα», λέει στα «NEA» η μέχρι πρότινος Αναπληρώτρια Υπουργός Παιδείας, Φώφη Γεννηματά, που «έτρεξε» το νομοσχέδιο. 

«Το ελληνικό δημόσιο δαπανούσε ως τώρα περισσότερα από 100 εκατομμύρια ευρώ χωρίς να γνωρίζει καν τον ακριβή αριθμό μαθητών και εκπαιδευτικών του εκτός Ελλάδας. 

Αντιθέτως, με τις αποφάσεις που λάβαμε προσδοκούμε να εξοικονομήσουμε πάνω από 30 εκατομμύρια ευρώ», σημειώνει. 

Σύμφωνα με την κ. Γεννηματά, «ειδικά στα ευρωπαϊκά Τμήματα Ελληνικής Γλώσσας που λειτουργούν εκτός επίσημου εκπαιδευτικού συστήματος με ευθύνη ελληνικών συλλόγων, επικρατούσε χάος. Κι όμως, μέχρι πρότινος το ελληνικό Κράτος έστελνε εκεί εκπαιδευτικούς. 

Στόχος μας ακριβώς είναι να μη βολεύονται πλέον όσοι δεν προσφέρουν έργο. Από τις 2.400 αποσπάσεις εκπαιδευτικών στο εξωτερικό το 2004, περιοριζόμαστε φέτος στις 1.500…», λέει, ξεκαθαρίζοντας ότι στο εξής το Υπουργείο Παιδείας θα ενισχύει στοχευμένα με πόρους και εκπαιδευτικούς μόνο τις μορφές ελληνόγλωσσης εκπαίδευσης κάθε βαθμίδας που είναι ενταγμένες σε εκπαιδευτικά συστήματα, είτε της Ελλάδας, είτε των χωρών υποδοχής. Προς την κατεύθυνση αυτή, σχολεία με φορείς τις ελληνικές διπλωματικές και προξενικές αρχές κλείνουν σταδιακά και σταματούν να δέχονται εγγραφές μαθητών από το σχολικό έτος 2012-2013.

ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΤΑ ΝΕΑ