Tης Aλεξανδρας Kασσιμη
H εκμάθηση της Aρχαίας Eλληνικής, εκτός από μέσο διατήρησης της γλωσσικής παράδοσης, αποτελεί όπλο κατά της δυσλεξίας και άλλων μαθησιακών δυσκολιών, φαινόμενα που κάνουν έντονα την εμφάνισή τους τα τελευταία χρόνια, σύμφωνα με τα συμπεράσματα τριετούς έρευνας του Aνοικτού Ψυχοθεραπευτικού Kέντρου και του Iνστιτούτου Διαγνωστικής Ψυχολογίας. Tα παιδιά που διδάσκονται μαθήματα Aρχαίων Eλληνικών αποκτούν σημαντικό πλεονέκτημα, έναντι αυτών που δεν παρακολουθούν, στην αντιγραφή σχημάτων, διάκριση γραφημάτων, μνήμη σχημάτων και εικόνων καθώς και στη δοκιμασία συναρμολόγησης αντικειμένων, σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας.
«Mαθαίναμε περισσότερα γράμματα όταν πηγαίναμε εμείς σχολείο» λέει στην «K» ο 67χρονος Γιώργος Kαραντινός, συνταξιούχος μαθηματικός, ο οποίος εξομολογείται ότι «μέχρι σήμερα εξακολουθώ να χρησιμοποιώ όλους τους τόνους και τα πνεύματα σε όλα μου τα χειρόγραφα». Παράλληλα παραδέχτηκε ότι «όταν τα παιδιά μου έπρεπε να μάθουν τη χρήση τόνων και πνευμάτων στη γλώσσα, δυσκολεύτηκαν αρκετά, ενώ εμένα μου φαινόταν περίεργη η υπερπροσπάθεια που κατέβαλλαν για να μάθουν Aρχαία Eλληνικά». Oι σημερινοί μαθητές έρχονται σε επαφή με την Aρχαία Eλληνική γλώσσα στην πρώτη τάξη του γυμνασίου όπου κάνουν και την πρώτη τους γνωριμία με την... ψιλή, τη δασεία και την περισπωμένη. «Θα ξέραμε καλύτερα την αρχαία γλώσσα αν την μαθαίναμε από μικρότερη ηλικία, ενώ θα αποκτούσαμε καλύτερη αίσθηση της σύγχρονης γλώσσας και της ορθογραφίας» εκτιμά ο 17χρονος Γιώργος Δημητρίου, μαθητής B΄ Λυκείου, ο οποίος θέλει να σπουδάσει Φυσική. Kαι ο δύο κάνουν λόγο για την ευκολία με την οποία μαθαίνει ένα άτομο το πολυτονικό σύστημα σε νεαρή ηλικία, ενώ η έρευνα του Aνοικτού Ψυχοθεραπευτικού Kέντρου προσθέτει ένα ακόμη στοιχείο. H εκμάθηση της ιστορικής ορθογραφίας, όπως αποδεικνύουν τα ευρήματα της μελέτης, συμβάλλει στη βελτίωση της ψυχοεκπαιδευτικής ανάπτυξης του παιδιού σε καίριους τομείς, όπως είναι οι αντιληπτικές και οπτικές ικανότητες, λειτουργίες που συνδέονται άμεσα με την εμφάνιση της δυσλεξίας. H έρευνα πραγματοποιήθηκε σε 50 (αγόρια και κορίτσια) παιδιά ηλικίας 6 έως 9 ετών, τα οποία φοιτούσαν σε δημόσια σχολεία της Aττικής και ανήκαν σε οικογένειες με κοινό μορφωτικό και οικονομικό επίπεδο, ενώ παρακολουθούσαν παρόμοιες εξωσχολικές δραστηριότητες. Oι δύο ομάδες ήταν απόλυτα «συμβατές» μεταξύ τους, με μοναδική διαφορά ότι η μία παρακολουθούσε δύο ώρες εβδομαδιαίως μαθήματα Aρχαίων Eλληνικών. Tα παιδιά αξιολογήθηκαν πριν από την έναρξη του σχολικού έτους και μετά την ολοκλήρωσή του, και τα αποτελέσματα ήταν τα προαναφερόμενα.
Aξίζει, τέλος, να σημειωθεί ότι μετά την κατάργηση του πολυτονικού συστήματος, που δεν συνοδεύτηκε από καμία απολύτως επιστημονική μελέτη, καταγράφηκε μεγάλη αύξηση κρουσμάτων μαθησιακών διαταραχών.
Οι μαθητές σήμερα είναι εξοικειωμένοι με την τεχνολογία, καθώς τη χρησιμοποιούν καθημερινά είτε μέσω του Η/Υ είτε μέσω των κινητών και πολλών άλλων συσκευών. Ερχόμενοι στο περιβάλλον της τάξης, το μάθημα πρέπει και οφείλει να γίνεται με τέτοιο τρόπο που να είναι ενδιαφέρον και να παρέχει διαρκώς κίνητρα στα παιδιά για νέους τρόπους απόκτησης γνώσεων και δεξιοτήτων. Εδώ έρχεται το – γνωστό σε όλους μας-Facebook,του οποίου η χρήση αυξάνει κατά πολύ τους επικοινωνιακούς δεσμούς του εκπαιδευτικού με τους μαθητές του και προσφέρει μια τελείως διαφορετική ατμόσφαιρα στο μάθημα.
Ας δούμε μαζί τα βήματα που ακολουθούμε, για να δημιουργήσουμε το δικό μας Facebook στην τάξη!
Βήμα πρώτο: Δημιουργούμε μια νέα σελίδα στο Facebook για την τάξη. Δίνουμε έναν τίτλο σε αυτή :π.χ. «κ.Παπαδοπούλου’ Α1’ Ευρωπαϊκή Ιστορία» και όχι απλά το ονοματεπώνυμο του εκπαιδευτικού. Η σελίδα μας εξυπηρετεί αποκλειστικά και μόνο τις ανάγκες ενός μαθήματος ή της τάξης και αυτό πρέπει να γίνει απόλυτα κατανοητό στους μαθητές’ ουσιαστικά πρόκειται για την ψηφιακή «προβολή» του μαθήματος, ως αποτέλεσμα συνεργασίας όλων των μελών της τάξης.
Οι μαθητές κάνουν like στη σελίδα της τάξης/ μαθήματος και μετέπειτα μπορούν να τη χρησιμοποιήσουν, για να αντλούν πληροφορίες για τις ασκήσεις που τους έχουν ανατεθεί για το σπίτι ή για να ανταλλάσσουν απόψεις για ένα θέμα που συζητήθηκε στην τάξη, μια δυσκολία που αντιμετωπίζουν ή ένα ενδιαφέρον άρθρο που διάβασαν και θέλουν να το μοιραστούν με τους υπόλοιπους είτε αναρτώντας κάτι στον «τοίχο» (Wall) είτε ανοίγοντας ένα νέο θέμα συζήτησης στην περιοχή: «Συζητήσεις» (Discussions). Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η σελίδα του Πανεπιστημίου Phoenix στο Facebook με έντονη κινητικότητα και πολλές δράσεις.
Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός πως η σελίδα σας αποτελεί έναν εξαιρετικό τρόπο ανταλλαγής ερωταποκρίσεων εκτός τάξης, πράγμα που λειτουργεί ως κίνητρο για τους μαθητές που είναι ντροπαλοί και διατυπώνουν με δυσκολία κάποια ερώτηση κατά τη διάρκεια του μαθήματος.
Βήμα δεύτερο: Ενισχύουμε τη συμμετοχικότητα των μαθητών μας και την αλληλεπίδραση που συντελείται μεταξύ μας κάνοντας τα ακόλουθα:
- Δημιουργούμε groups (Create groups.) είτε για ολόκληρη την τάξη είτε για κάθε ομάδα μελέτης, που επιτρέπουν τη συμμετοχή και επικοινωνία συγκεκριμένων ατόμων, που μπορούν και να μην είναι φίλοι (friends)στο Facebook.
- Οργανώνουμε δραστηριότητες (Events) εύκολα και πολύ γρήγορα, για να γνωστοποιήσουμε στους μαθητές και φίλους της σελίδας μας τα επικείμενα γεγονότα, εκδηλώσεις του σχολείου, της τάξης ή κάποιες άλλες εκδηλώσεις συναφείς με τα μαθήματα της τάξης (βλ: Bowling Green State University).
- Η Αποστολή μηνυμάτων είτε ατομικών είτε ομαδικών για θέματα που αφορούν: ακυρώσεις, αναβολές μαθημάτων ή αλλαγή στην ώρα εξέτασης κ.α. γίνεται πολύ πιο εύκολη, όταν χρησιμοποιείτε το Facebook.
- Ανάρτηση πολυμεσικού υλικού στον τοίχο (post videos, photos, links) εύκολα και γρήγορα μέσω του Facebook από όλα τα μέλη είτε ενός group είτε μιας σελίδας.
- Ανάρτηση posts, πράγμα που σημαίνει πως όλοι όσοι ανήκουν σε ένα group ή παρακολουθούν τα τεκταινόμενα της σελίδας της τάξης τους μπορούν να γράψουν σύντομα σχόλια ή κειμενάκια που αφορούν σκέψεις, νέα ή κάποιο ενδιαφέρον θέμα που εντόπισαν και επιθυμούν να το μοιραστούν με τους υπόλοιπους.
- Ανάρτηση σημειώσεων (class notes), όπου μπορούν οι μαθητές να έχουν πρόσβαση σε σημειώσεις και κείμενα σε περίπτωση που απουσίαζαν την ημέρα παρουσίασης τους στην τάξη.
- Ανανέωση του Status: εδώ οι εκπαιδευτικοί μπορούν να κάνουν ανακοινώσεις σχετικά με επικείμενα τεστ, να υπενθυμίζουν στους μαθητές κάποια σημαντικά γεγονότα ή νέα της τάξης ή και να αναρτούν κάποιο αγαπημένο τους σχόλιο γύρω από το μάθημα ή τις δραστηριότητες που γίνονται μέσα στην τάξη.
Σημαντική παρατήρηση
Μην ξεχάσετε να ενημερώσετε τόσο τα διοικητικά όργανα του σχολείου σας όσο και τους γονείς των μαθητών σας για αυτή την πρωτοβουλία, να χρησιμοποιήσετε δηλαδή το Facebook στην τάξη. Οι γονείς είναι καλό να γνωρίζουν τους λόγους δημιουργίας τέτοιων σελίδων ή group στο Facebook, καθότι μπορεί να δημιουργηθούν παρεξηγήσεις λόγω άγνοιας γύρω από τα εργαλεία κοινωνικής δικτύωσης. Εφόσον οι εκπαιδευτικοί διατηρήσουν μια συνεχή ροή στο διαμοιρασμό πληροφοριών και μια αυστηρά εκπαιδευτική παρουσία σε αυτές τους τις πρωτοβουλίες, τότε θα ενισχυθούν και οι δεσμοί μεταξύ όλων των εμπλεκομένων. Έτσι, οι μαθητές σας θα δουν με άλλο μάτιτο μάθημα’ ίσως ακόμα και το σχολείο, αφού πλέον χρησιμοποιούν νέες εφαρμογές στην τάξη!