ΘΕΜΑ Α Στο απόσπασμα οι δύο μαθητές τοποθετούνται στο θέμα του επαγγελματικού προσανατολισμού. Ο Σπύρος προτείνει την ένταξή του στο σχολικό πρόγραμμα από το γυμνάσιο, καθώς η απουσία του οδηγεί συχνά τους μαθητές σε επιλογές κορεσμένων επαγγελμάτων. Η Αλεξάνδρα παράλληλα, τονίζει το επαγγελματικό αδιέξοδο των τελειοφοίτων, λόγω αύξησης της ανεργίας και μιας αγοράς εργασίας που παρεμποδίζει την επαγγελματική πρόοδο, την ιδιωτική πρωτοβουλία κι ευνοεί την ακούσια επαγγελματική επιλογή και την μετανάστευση. (69 λέξεις) ΘΕΜΑ Β Β1 Α. σωστό Κειμενική αναφορά: «Πριν από την κατάρρευση της ιδέας της προόδου, το αύριο ήταν πάντα φωτεινό, ανακουφιστικά καλύτερο από το παρόν, μια εποχή πρωτόγνωρων επιτευγμάτων και θαυμάτων.» (1η παράγραφος) Β. σωστό Κειμενική αναφορά: «Όμως, η τελευταία κρίση κατάφερε ένα απροσδόκητο πλήγμα στο παρόν και στη λατρεία του, θυμίζοντας ότι το μέλλον νοηματοδοτεί κάθε μας πράξη, η απαλοιφή του σημαίνει και απαλοιφή όλης της παρελθούσας ανθρώπινης εμπειρίας.» (1η παράγραφος) Γ. λάθος Κειμενική αναφορά: «Το 47% δήλωσε ότι η ζωή θα είναι χειρότερη για τους περισσότερους ανθρώπους…προέβλεψαν ότι θα έχουν αυξηθεί οι κοινωνικές και φυλετικές ανισότητες … αλλά και το ψηφιακό έγκλημα, η ανεξέλεγκτη παραπληροφόρηση» (2η παράγραφος) Δ. σωστό Κειμενική αναφορά: «Πάντως, όπως αφηγείται η Ιστορία, δεν επιβεβαιώθηκαν ούτε οι μεγάλοι φόβοι ούτε οι υψηλές προσδοκίες που έτρεφαν οι άνθρωποι ανά τους αιώνες. Προβλέψεις που αναστάτωναν γενιές δεν επαληθεύτηκαν ποτέ.» (2η παράγραφος) Ε. λάθος ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΕΚΠ. ΕΤΟΥΣ 2012-2013 Φροντιστήρια Εν-τάξη Σελίδα 2 από 5 Κειμενική αναφορά: «Όμως το παρόν δεν μας αποτρέπει πια να φανταστούμε το μέλλον, το αντίστροφο. Το αύριο, από αδιαπέραστο πέπλο, γίνεται και πάλι πεδίο εκκόλαψης προσδοκιών .» (2η παράγραφος) Β2 α. Τίτλος με κυριολεκτική χρήση της γλώσσας: «Νέοι και επαγγελματικό μέλλον.» Τίτλος με μεταφορική χρήση της γλώσσας: «Κυνηγώντας τα όνειρα της ζωής…» β. Η συντάκτρια του κειμένου 1 κάνει επίκληση στη λογική, με την παράθεση τεκμηρίων και πιο συγκεκριμένα στατιστικών στοιχείων, καθώς επιχειρεί να πείσει τον δέκτη με λογικά κριτήρια για την ανάγκη επαναπροσδιορισμού του μέλλοντος (σκιαγράφηση της κανονικότητας του 2025) και να αποκτήσει ο λόγος της αξιοπιστία και κύρος, ενισχύοντας την αποδεικτική δύναμη των θέσεων της. Τα στατιστικά δεδομένα έρευνας της Pew Research Center αναδεικνύουν τόσο την απαισιόδοξη (Το 47% δήλωσε ότι η ζωή θα είναι χειρότερη για τους περισσότερους ανθρώπους) όσο και την αισιόδοξη εκτίμηση των ειδικών για το μέλλον (Το 39% δήλωσε, αντιθέτως, πως το 2025 η ζωή θα είναι καλύτερη για τους περισσότερους ανθρώπους, πιο εύκολη σε έναν τηλε-κόσμο…και υψηλότερη ποιότητα ζωής). Ο λόγος αποκτά αντικειμενικότητα. Με την αξιοποίηση της εκτεταμένης χρήσης μαρτυριών στο κείμενο 2 («Όταν με ρωτούν με τι θέλω να ασχοληθώ … στη δόμηση μιας κοινωνίας ισότητας» λέει η Τάνια από το 1ο Γενικό Λύκειο Χανίων.) επιδιώκεται η ανάδειξη του προβληματισμού τεσσάρων μαθητών Λυκείου για τις σπουδές και την επαγγελματική τους αποκατάσταση τεκμηριώνοντας με αυτόν τον τρόπο τις ανησυχίες της νέας γενιάς. Με τη χρήση του ευθέος λόγου ο συγγραφέας δημιουργεί μια σχέση οικειότητας με τον αναγνώστη, ενώ υφολογικά επιτυγχάνεται αμεσότητα, ζωντάνια και οικειότητα, καθώς βοηθά τον αναγνώστη να προσλάβει άμεσα τις απόψεις των μαθητών. Παράλληλα, ο λόγος χαρακτηρίζεται από αυθεντικότητα, ενισχύοντας την πειστικότητα του λόγου της. Β3. Στην τελευταία παράγραφο του κειμένου 1 «Όμως το παρόν …. μπορούμε να κάνουμε;», η συντάκτρια έχει ως στόχο να ευαισθητοποιήσει τους αναγνώστες σχετικά με τον τρόπο που πρέπει να δράσουμε για ένα καλύτερο μέλλον, παρά τις δυσκολίες του παρόντος. Για να το επιτύχει αυτό, χρησιμοποιεί ποιητική λειτουργία της γλώσσας, με χαρακτηριστική την μεταφορά «Το αύριο, από αδιαπέραστο πέπλο, γίνεται και πάλι πεδίο εκκόλαψης προσδοκιών». Μέσω αυτής, η συντάκτρια αποσκοπεί στην αισθητική συγκίνηση και την πρόκληση συναισθημάτων ελπίδας, αισιοδοξίας, ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΕΚΠ. ΕΤΟΥΣ 2012-2013 Φροντιστήρια Εν-τάξη Σελίδα 3 από 5 υπομονής και επιμονής σχετικά με την αντιμετώπιση των δυσκολιών και των αδιεξόδων που δημιουργεί η σημερινή κατάσταση. Επιπλέον, κυριαρχεί το α’ πληθυντικό ρηματικό πρόσωπο «σωρεύουμε, επιμένουμε, μπορούμε να κάνουμε», καθώς η συντάκτρια εντάσσει τον εαυτό της στο σύνολο όλων εκείνων που οφείλουν να ευαισθητοποιηθούν και να ενεργοποιηθούν για την αλλαγή της παρούσας κατάστασης, δημιουργώντας παράλληλα «γέφυρες» επικοινωνίας με τους αναγνώστες. Δεν επιτρέπει, συνεπώς, την αποστασιοποίηση του αποδέκτη. Ακόμα, φανερώνει την καθολική αποδοχή της άποψης που εκφράζει και καθιστά την επικοινωνία πιο ζωντανή και άμεση. Τέλος, άξια αναφοράς είναι η χρήση της ερώτησης «Άλλωστε, τι άλλο μπορούμε να κάνουμε;», η οποία λειτουργεί και ως συμπέρασμα, αποσκοπεί στην διέγερση του προβληματισμού του αναγνώστη, με στόχο να τον αφυπνίσει, ώστε να ενεργοποιηθεί και να αναλάβει δράσεις για τη δημιουργία ενός καλύτερου κόσμου. ΘΕΜΑ Γ Στο ποίημα του Νίκου Γκάτσου « Στον Σείριο», ο ποιητής παρουσιάζει συμβολικά την ζωή των παιδιών σ’ ένα φωτεινό αστέρι. Tα παιδιά στον Σείριο ήταν χαρούμενα, και «δεν είδανε πολέμους και θανάτους». Με την παρομοίωση « έν’ άστρο σα φτερό θαλασσινό», επιβεβαιώνεται η αγνότητα και η ανεπτυγμένη φαντασία τους. Το ποιητικό υποκείμενο δίνει «φωνή» στο δάσκαλο, που ανατρέπει την φανταστική τους εικόνα, «Αυτή, τους λέει…γη», για τον δάσκαλο η γη ευθύνεται για τα δεινά του κόσμου. Με την μεταφορά «ακούραστοι ονείρου κυνηγοί» αποδίδει την επιδίωξη ουτοπικών στόχων. Τέλος, ο ποιητής, με το σχήμα του κύκλου και την αντίθεση αποδίδει την διαφορετική θέαση του κόσμου από τα παιδιά εφόσον τα χαρούμενα παιδιά στον Σείριο «δάκρυσαν» και «έβαλαν από εκείνη την βραδιά/ μιαν έγνοια στη μικρούλα τους καρδιά». Ο άνθρωπος πάντα «κυνηγούσε» σε μία ουτοπία το όνειρο της ευτυχίας. Ωστόσο , αποτελεί τροχοπέδη στην εξέλιξη του ανθρώπου , γιατί πώς θα μπορούσαμε να πετύχουμε ολοκλήρωση , αν δεν μοχθήσουμε , ή « δεν έχουμε βάλει έγνοια στην καρδιά» ; Θα νιώσω , λοιπόν, ικανοποίηση, όταν θα ζήσω μια ζωή που έχω φτιάξει εγώ μέσα από μια διαδικασία σωστών αλλά και λανθασμένων επίλογων με συναισθήματα χαράς και λύπης με ποικίλες διακυμάνσεις που θα με οδηγήσουν ίσως στον Σείριο και όχι να ζω στον Σείριο . ΘΕΜΑ Δ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΕΚΠ. ΕΤΟΥΣ 2012-2013 Φροντιστήρια Εν-τάξη Σελίδα 4 από 5 Επικοινωνιακό πλαίσιο: Άρθρο σε νεανική ιστοσελίδα Τίτλος: Σύντομος και περιεκτικός που να αποδίδει το κεντρικό θέμα του κειμένου πχ «Η ανάγκη του νέου για… update!» Γλώσσα: Κυριαρχεί η αναφορική λειτουργία της γλώσσας, συνδυασμός γ’ ρηματικού προσώπου και α’ ρηματικού προσώπου (ενικού και πληθυντικού αριθμού) Ύφος: απλό, οικείο Πρόλογος: επικαιρική αφόρμηση (τα κείμενα 1 και 2 της ιστοσελίδας) και παρουσίαση των θεματικών αξόνων που θα παρουσιαστούν στη συνέχεια Α’ ζητούμενο: Τα εφόδια του νέου σύμφωνα με τα προβλήματα που παρουσιάζονται στη 2η παράγραφο του κειμένου 1 - ανθρωπιστική παιδεία που θα περικλείει αξίες όπως η ενσυναίσθηση, ο σεβασμός στον άνθρωπο, η αυτοδιάθεση σε συνδυασμό με την τεχνοκρατική εκπαίδευση, η οποία θα λειτουργεί ως πνευματικό αγαθό και δε θα αντιμετωπίζεται ως αυταξία και αυτοσκοπός - τόνωση ηθικών αξιών και διασφάλιση ηθικής συμπεριφοράς μέσω της οποίας θα προάγονται ελεύθερες προσωπικότητες, απαλλαγμένες από στερεότυπα και ρατσιστικές αντιλήψεις με υψηλό το αίσθημα της δικαιοσύνης - προσαρμοστικότητα και ευελιξία στα σύγχρονα δεδομένα που επιτυγχάνεται μέσω της συνεχούς επιμόρφωσης (δια βίου μάθηση, αυτομόρφωση, συνεχής επικαιροποίηση των γνώσεων) και επαγρύπνηση - ανάπτυξη απαραίτητων δεξιοτήτων όπως η αντιληπτική ικανότητα και η ορθολογική, κριτική σκέψη που θα λειτουργούν ως αντίβαρο στη σύγχρονη κοινωνία των αλλαγών και της πληροφορίας και θα προστατεύεται από τους κινδύνους ετεροκαθορισμού (προπαγάνδα, χειραγώγηση) - καλλιέργεια ορθών διαπροσωπικών σχέσεων: διάλογος, συνεργασία, ανεκτικότητα ως μέσο διασφάλισης σχέσεων αλλά και κοινωνικής συνοχής - ενίσχυση κοινωνικών αξιών και αίσθημα ατομικής ευθύνης απέναντι στην κοινωνία, τιθασεύοντας εγωκεντρικές και ιδιοτελείς λογικές - πολύπλευρη και πλουραλιστική ενημέρωση για να είναι σε θέση να κατανοεί τις αλλαγές και να υπερπηδά τα εμπόδια - αυτογνωσία Β΄ ζητούμενο Δράσεις για τη βελτίωση του μελλοντικού κόσμου - πολιτική δράση και ενεργός συμμετοχή: οι νέοι να συμμετέχουν στα κοινά προβλήματα και στη διαδικασία λήψης αποφάσεων με γνώμονα το συλλογικό καλό και όχι μόνο στις εκλογικές διαδικασίες, προασπίζοντας ένα κράτος δικαίου - εθελοντική δράση: έμπρακτη στήριξη και συμμετοχή σε δίκτυα ανταλλαγής υπηρεσιών (κοινωνικά ιατρεία, κοινωνικά παντοπωλεία) και προστασία περιβάλλοντος μέσω ανακύκλωσης, δενδροφύτευσης, φροντίδας αδέσποτων ζώων, προστασίας σπάνιας χλωρίδας και πανίδας - συμμετοχή και σε ακτιβιστικές οργανώσεις και δράσεις (ειρηνικές διαδηλώσεις, κινήματα ειρήνης) και υπεράσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και ειδικότερα των ευπαθών κοινωνικών ομάδων (πρόσφυγες, μετανάστες, άποροι, εγκαταλελειμμένα παιδιά, άτομα μεγάλης ηλικίας, άτομα με ειδικές ανάγκες, θύματα κακοποίησης κλπ) ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΕΚΠ. ΕΤΟΥΣ 2012-2013 Φροντιστήρια Εν-τάξη Σελίδα 5 από 5 - αξιοποίηση των σύγχρονων μέσων ενημέρωσης (μέσα κοινωνικής δικτύωσης) ως δίαυλος ελεύθερης έκφρασης με στόχο την άμεση ενημέρωση και την εγρήγορση για την έγκαιρη αντιμετώπιση προβλημάτων - πολιτιστική δράση με στόχο την προαγωγή των τεχνών, την αισθητική καλλιέργεια, τη βελτίωση της ψυχαγωγίας των πολιτών, με τη διοργάνωση καλλιτεχνικών εκδηλώσεων (συναυλίες, θεατρικές παραστάσεις) την προώθηση της αθλητικής ιδέας (ολυμπιακό ιδεώδες, ολυμπιακοί αγώνες), την ανάδειξη και αξιοποίηση της πολιτιστικής κληρονομιάς ως μέσο ανανέωσης της κοινωνικής συνοχής Επίλογος: συμπέρασμα και μήνυμα για αισιόδοξο μέλλον Ο αρθρογράφος
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου