ΘΕΜΑΤΑ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ 2015

ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ΄ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΚΑΙ Δ΄ ΤΑΞΗΣ ΕΣΠΕΡΙΝΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 22 ΜΑΪOY 2015 - ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΣΥΝΟΛΟ ΣΕΛΙΔΩΝ: ΠΕΝΤΕ (5) ΚΕΙΜΕΝΟ Διονύσιος Σολωμός Ο ΚΡΗΤΙΚΟΣ 3 [20.] Ἀκόμη ἐβάστουνε ἡ βροντή..................................... Κι ἡ θάλασσα, πού σκίρτησε 1 σάν τό χοχλό2 πού βράζει, Ἡσύχασε καί ἔγινε ὅλο ἡσυχία καί πάστρα, 3 Σάν περιβόλι εὐώδησε κι ἐδέχτηκε ὅλα τ’ ἄστρα· 5 Κάτι κρυφό μυστήριο ἐστένεψε τή φύση4 Κάθε ὀμορφιά νά στολιστεῖ καί τό θυμό ν’ ἀφήσει. Δέν εἶν’ πνοή στόν οὐρανό, στή θάλασσα, φυσώντας Οὔτε ὅσο κάνει στόν ἀνθό ἡ μέλισσα περνώντας, Ὅμως κοντά στήν κορασιά, πού μ’ ἔσφιξε κι ἐχάρη, 10 Ἐσειότουν τ’ ὁλοστρόγγυλο καί λαγαρό5 φεγγάρι· Καί ξετυλίζει ὀγλήγορα κάτι πού ἐκεῖθε βγαίνει, Κι ὀμπρός μου ἰδού πού βρέθηκε μία φεγγαροντυμένη. Ἔτρεμε τό δροσάτο φῶς στή θεϊκιά θωριά της, Στά μάτια της τά ὁλόμαυρα καί στά χρυσά μαλλιά της. 4 [21.] Ἐκοίταξε τ’ ἀστέρια, κι ἐκεῖνα ἀναγαλλιάσαν, Καί τήν ἀχτινοβόλησαν καί δέν τήν ἐσκεπάσαν· Κι ἀπό τό πέλαο, πού πατεῖ χωρίς νά τό σουφρώνει, 6 Κυπαρισσένιο ἀνάερα τ’ ἀνάστημα σηκώνει, ________________ 1 σκίρτησε: αόριστος σε θέση παρατατικού («σκιρτούσε»: αναταρασσόταν). 2 χοχλό: κοχλασμό, βράσιμο. 3πάστρα: καθαρότητα, διαύγεια. 4 εστένεψε τη φύση: επιβλήθηκε (στην πλάση), την ανάγκασε… 5 λαγαρό: διαυγές, καθαρό, φωτεινό. 6 χωρίς να το σουφρώνει: χωρίς καν να ρυτιδώνει, χωρίς και κατά το ελάχιστο να υποχωρεί η επιφάνεια του νερού στο βήμα της, χωρίς να βυθίζεται. ΑΡΧΗ 2ΗΣ ΣΕΛΙΔΑΣ – Γ΄ ΗΜΕΡΗΣΙΩΝ ΚΑΙ Δ΄ ΕΣΠΕΡΙΝΩΝ ΤΕΛΟΣ 2ΗΣ ΑΠΟ 5 ΣΕΛΙΔΕΣ 5 Κι ἀνεῖ τς ἀγκάλες μ’ ἔρωτα καί μέ ταπεινοσύνη, Κι ἔδειξε πάσαν ὀμορφιά καί πάσαν καλοσύνη. Τότε ἀπό φῶς μεσημερνό ἡ νύχτα πλημμυρίζει, Κι ἡ χτίσις ἔγινε ναός πού ὁλοῦθε λαμπυρίζει. Τέλος σ’ ἐμέ πού βρίσκομουν ὀμπρός της μές στά ρεῖθρα7 , 10 Καταπώς στέκει στό Βοριά ἡ πετροκαλαμίθρα8 , Ὄχι στήν κόρη, ἀλλά σ’ ἐμέ τήν κεφαλή της κλίνει· Τήν κοίταζα ὁ βαριόμοιρος, μ’ ἐκοίταζε κι ἐκείνη. Ἔλεγα9 πώς τήν εἶχα ἰδεῖ πολύν καιρόν ὀπίσω, Κάν10 σέ ναό ζωγραφιστή μέ θαυμασμό περίσσο, 15 Κάνε τήν εἶχε ἐρωτικά ποιήσει ὁ λογισμός μου, Κάν τ’ ὄνειρο, ὅταν μ’ ἔθρεφε τό γάλα τῆς μητρός μου· Ἤτανε μνήμη παλαιή, γλυκιά κι ἀστοχισμένη, Πού ὀμπρός μου τώρα μ’ ὅλη της τή δύναμη προβαίνει· Σάν τό νερό πού τό θωρεῖ τό μάτι ν’ αναβρύζει 20 Ξάφνου ὀχ11 τά βάθη τοῦ βουνοῦ, κι ὁ ἥλιος τό στολίζει. Βρύση ἔγινε τό μάτι μου κι ὀμπρός του δέν ἐθώρα, Κι ἔχασα αὐτό τό θεϊκό πρόσωπο γιά πολλή ὥρα, Γιατί ἄκουγα12 τά μάτια της μέσα στά σωθικά μου, Πού ἐτρέμαν καί δέ μ’ ἄφηναν νά βγάλω τή μιλιά μου· 25 Ὅμως αὐτοί13 εἶναι θεοί, καί κατοικοῦν ἀπ’ ὅπου Βλέπουνε μές στήν ἄβυσσο καί στήν καρδιά τ’ ἀνθρώπου, Κι ἔνιωθα πώς μοῦ διάβαζε καλύτερα τό νοῦ μου Πάρεξ ἄν ἤθελε τῆς πῶ μέ θλίψη τοῦ χειλιού μου: «Κοίτα με μές στά σωθικά, πού φύτρωσαν οἱ πόνοι …………………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………………. 30 Ὅμως ἐξεχειλίσανε τά βάθη τῆς καρδιᾶς μου· Τ’ ἀδέλφια μου τά δυνατά οἱ Τοῦρκοι μοῦ τ’ ἀδράξαν, Τήν ἀδελφή μου ἀτίμησαν κι ἀμέσως τήν ἐσφάξαν, Τόν γέροντα τόν κύρην μου ἐκάψανε τό βράδι, Καί τήν αὐγή μοῦ ρίξανε τή μάνα στό πηγάδι. 35 Στήν Κρήτη…………………………………………………………………………… Μακριά 'πό κεῖθ’ ἐγιόμισα τές φοῦχτες μου κι ἐβγῆκα. Βόηθα, Θεά, τό τρυφερό κλωνάρι μόνο νά 'χω· Σέ γκρεμό κρέμουμαι βαθύ, κι αὐτό βαστῶ μονάχο». ________________ 7 ρείθρα: (με την αρχαία σημασία, ῥέεθρα) υδάτινα ρεύματα (σημερ. σημασία: χαντάκια, αυλάκια στο πλάι των δρόμων, κοίτες ποταμών). 8πετροκαλαμίθρα: (αντιδάνειο: καλαμίτις < βενετ. pietra calamita)· είδος πρωτόγονης (επιπλέουσας σε δοχείο με νερό) μαγνητικής βελόνας από καλάμι, δείκτης πυξίδας· αλεξικέραυνο. 9Έλεγα: συλλογιζόμουν, είχα την εντύπωση. 10Κάν-Κάνε: λες και, είτε-είτε. 11οχ: (ιδιωμ. < ἐκ)· από. Πολύ συνηθισμένο στον Σολωμό. 12άκουγα: ένιωθα. 13αυτοί – αντί αυτά (δηλ. τα μάτια): έλξη του γένους από το θεοί. ΑΡΧΗ 3ΗΣ ΣΕΛΙΔΑΣ – Γ΄ ΗΜΕΡΗΣΙΩΝ ΚΑΙ Δ΄ ΕΣΠΕΡΙΝΩΝ ΤΕΛΟΣ 3ΗΣ ΑΠΟ 5 ΣΕΛΙΔΕΣ 5 [22.] Ἐχαμογέλασε γλυκά στόν πόνο τῆς ψυχῆς μου, Κι ἐδάκρυσαν τά μάτια της, κι ἐμοιάζαν τῆς καλῆς μου . Ἐχάθη, ἀλιά μου! ἀλλ’ ἄκουσα τοῦ δάκρυου της ραντίδα14 Στό χέρι, πού 'χα σηκωτό μόλις ἐγώ τήν εἶδα. — 5 Ἐγώ ἀπό κείνη τή στιγμή δέν ἔχω πλιά τό χέρι, Π’ ἀγνάντευεν Ἀγαρηνό κι ἐγύρευε μαχαίρι· Χαρά δέν τοῦ 'ναι ὁ πόλεμος· τ’ ἁπλώνω τοῦ διαβάτη Ψωμοζητώντας, κι ἔρχεται μέ δακρυσμένο μάτι· Κι ὅταν χορτάτα δυστυχιά τά μάτια μου ζαλεύουν 15 , 10 Ἀργά, κι ὀνείρατα σκληρά τήν ξαναζωντανεύουν, Καί μέσα στ’ ἄγριο πέλαγο τ’ ἀστροπελέκι σκάει, Κι ἡ θάλασσα να καταπιεῖ τήν κόρη ἀναζητάει, Ξυπνῶ φρενίτης, 16 κάθομαι, κι ὁ νοῦς μου κινδυνεύει. Καί βάνω τήν παλάμη μου, κι ἀμέσως γαληνεύει. — 15 Τά κύματα ἔσχιζα μ’ αὐτό, 17 τ’ ἄγρια καί μυρωδάτα, Μέ δύναμη πού δέν εἶχα μήτε στά πρῶτα νιάτα, Μήτε ὅταν ἐκροτούσαμε, 18 πετώντας τά θηκάρια, Μάχη στενή μέ τούς πολλούς ὀλίγα παλληκάρια. Μήτε ὅταν τόν μπομπο-Ἰσούφ καί τς ἄλλους δύο βαροῦσα 20 Σύρριζα στή Λαβύρινθο π’ ἀλαίμαργα19 πατοῦσα20 . Στό πλέξιμο21 τό δυνατό ὁ χτύπος τῆς καρδιᾶς μου (Κι αὐτό μοῦ τ’ αὔξαιν’) ἔκρουζε 22 στήν πλεύρα τῆς κυρᾶς μου. ________________ 14 ραντίδα: ρανίδα (< ραίνω), σταγόνα, σταλαγματιά. 15 ζαλεύουν (< κοιν. ζαλώνω· φορτώνω, επιβαρύνω· ή κρητ. ζάλο· βήμα, βηματισμός): ζαλίζονται, αναστρέφονται (;) / βαραίνουν από κούραση. 16 φρενίτης: (< φρένα): φρενιασμένος, έξω φρενών, μανιακός, ταραγμένος· ο νους μου κινδυνεύει: πάω να χάσω το μυαλό μου, διακινδυνεύεται η πνευματική μου ισορροπία. 17 μ’ αυτό, αντί μ’ αυτή (την παλάμη): λες και, είτε-είτε. 18 εκροτούσαμε: συγκροτούσαμε, συνάπταμε. 19αλαίμαργα: το επίρρημα μεταφορικό, προς δήλωση του πολεμικού μένους. 20πατούσα: (εδώ ιδίως) κυρίευα, κρατούσα κυριαρχικά 21πλέξιμο: η πλεύση, το κολύμπημα. 22 έκρουζε: χτυπούσε, έκρουε· πλεύρα: το πλευρό, το πλάι. ΑΡΧΗ 4ΗΣ ΣΕΛΙΔΑΣ – Γ΄ ΗΜΕΡΗΣΙΩΝ ΚΑΙ Δ΄ ΕΣΠΕΡΙΝΩΝ ΤΕΛΟΣ 4ΗΣ ΑΠΟ 5 ΣΕΛΙΔΕΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ Α1. Το έργο του Δ. Σολωμού έχει δεχτεί επιρροές και από το δημοτικό τραγούδι. Να αναφέρετε τρία διαφορετικά χαρακτηριστικά του δημοτικού τραγουδιού που εντοπίζετε στα αποσπάσματα του ποιήματος «Ο Κρητικός» και για καθένα από αυτά να γράψετε ένα παράδειγμα. Μονάδες 15 Β1. Σύμφωνα με τον Β. Αθανασόπουλο: «[…] Το φως μπορεί μες στο ποιητικό τοπίο του Σολωμού να μεταμορφώνει τα πράγματα και να μετουσιώνει τα σώματα που φωτίζει. Το φως είναι η ενέργεια του Θεού, είνα ι η όραση του Θεού.[…]». Στο κείμενο που σας δίνεται, να εντοπίσετε τέσσερα στοιχεία που υποστηρίζουν την παραπάνω άποψη (μονάδες 8) και να τα σχολιάσετε (μονάδες 12). Μονάδες 20 Β2. Να βρείτε και να σχολιάσετε : α) τα τρία χρονικά επίπεδα στο απόσπασμα 5 [22.] (μονάδες 12) και β) το περιεχόμενο και τον λειτουργικό ρόλο της παρομοίωσης στους στίχους 9-11 του αποσπάσματος 4 [21.] (μον. 8): «Τέλος σ’ ἐμέ πού βρίσκομουν ὀμπρός της μές στά ρεῖθρα, καταπώς στέκει στό Βοριά ἡ πετροκαλαμίθρα, Ὄχι στήν κόρη, ἀλλά σ’ ἐμέ τήν κεφαλή της κλίνει». Μονάδες 20 Γ1. α) Να σχολιάσετε το περιεχόμενο των παρακάτω στίχων του αποσπάσματος 4 [21.] σε ένα κείμενο 100-120 λέξεων: «Ἔλεγα πώς τήν εἶχα ἰδεῖ πολύν καιρόν ὀπίσω, Κάν σέ ναό ζωγραφιστή μέ θαυμασμό περίσσο, Κάνε τήν εἶχε ἐρωτικά ποιήσει ὁ λογισμός μου, Κάν τ’ ὄνειρο, ὅταν μ’ ἔθρεψε τό γάλα τῆς μητρός μου · Ἤτανε μνήμη παλαιή, γλυκιά κι ἀστοχισμένη» (15 μονάδες) β) Να σχολιάσετε τις αλλαγές που συμβαίνουν στη ζωή και στο ήθος του Κρητικού στους παρακάτω στίχους του αποσπάσματος 5 [22.] σε ένα κείμενο 80-100 λέξεων: «[…] ἀλλ’ ἄκουσα τοῦ δάκρυου της ραντίδα Στό χέρι, πού 'χα σηκωτό μόλις ἐγώ τήν εἶδα. — Ἐγώ ἀπό κείνη τή στιγμή δέν ἔχω πλιά τό χέρι, Π’ ἀγνάντευεν Ἀγαρηνό κι ἐγύρευε μαχαίρι· Χαρά δέν τοῦ 'ναι ὁ πόλεμος· τ’ ἁπλώνω τοῦ διαβάτη Ψωμοζητώντας, κι ἔρχεται μέ δακρυσμένο μάτι·» (10 μονάδες) Μονάδες 25 ΑΡΧΗ 5ΗΣ ΣΕΛΙΔΑΣ – Γ΄ ΗΜΕΡΗΣΙΩΝ ΚΑΙ Δ΄ ΕΣΠΕΡΙΝΩΝ ΤΕΛΟΣ 5ΗΣ ΑΠΟ 5 ΣΕΛΙΔΕΣ Δ1. Στα κείμενα του Δ. Σολωμού και του Κ. Καρυωτάκη που σας δίνονται, να εντοπίσετε (μονάδες 5) και να σχολιάσετε (μονάδες 15) δύο ομοιότητες και τρεις διαφορές ως προς το περιεχόμενο. Μονάδες 20 Κ. Γ. Καρυωτάκης ΤΗΣ ΘΑΛΑΣΣΑΣ ΝΕΡΑΪΔΑ Ἀπό τά βράχι’ ἀνάμεσα πετιέται 'να κεφάλι καί βλέμματα ὁλόγυρα σκορπάει φοβισμένα. Ἐγώ, κρυμμένος κάπου κεῖ στό ἔρημ’ ἀκρογιάλι, τό βλέπω –σάν σέ ὄνειρο– μέ μάτια λιγωμένα. Ἕνα κορμί παρθενικό, γυμνό ἀργοπροβάλλει κι ἁπλώνεται ἡδονικά σε κύματ’ ἀφρισμένα· ὁ ἥλιος ἐσκυθρώπασε μπροστά στά τόσα κάλλη, τά κάλλη τ’ ἀπολλώνεια καί τά φωτολουσμένα. Ἀνατριχιάζ’ ἡ θάλασσα στό θεῖο ἄγγισμά τους, τά κυματάκια ἁπαλά μέ χάρη τ’ ἀγκαλιάζουν κι ἀχτίδες τά χαϊδεύουνε χρυσές στό πέρασμά τους. Θεότρελος, ὁ δύστυχος, βουτιέμαι μές στό κύμα, τά μάτια της τά θεϊκά μέ φόβο μέ κοιτάζουν καί χάνεται στή θάλασσα… Ἦταν νεράιδα… Κρίμα! Κ. Γ. Καρυωτάκη, Άπαντα τα Ευρισκόμενα, Εκδ. Ερμής 2006, σ.161 ΟΔΗΓΙΕΣ (για τους εξεταζομένους) 1. Στο εξώφυλλο να γράψετε το εξεταζόμενο μάθημα. Στο εσώφυλλο πάνω- πάνω να συμπληρώσετε τα ατομικά στοιχεία μαθητή. Στην αρχή των απαντήσεών σας να γράψετε πάνω-πάνω την ημερομηνία και το εξεταζόμενο μάθημα. Να μην αντιγράψετε τα θέματα στο τετράδιο και να μη γράψετε πουθενά στις απαντήσεις σας το όνομά σας. 2. Να γράψετε το ονοματεπώνυμό σας στο πάνω μέρος των φωτοαντιγράφων αμέσως μόλις σας παραδοθούν. Τυχόν σημειώσεις σας πάνω στα θέματα δεν θα βαθμολογηθούν σε καμία περίπτωση. Κατά την αποχώρησή σας να παραδώσετε μαζί με το τετράδιο και τα φωτοαντίγραφα. 3. Να απαντήσετε στο τετράδιό σας σε όλα τα θέματα μόνο με μπλε ή μόνο με μαύρο στυλό με μελάνι που δεν σβήνει. 4. Κάθε απάντηση τεκμηριωμένη είναι αποδεκτή. 5. Διάρκεια εξέτασης: τρεις (3) ώρες μετά τη διανομή των φωτ

Απαντήσεις Μαθηματικών Γενικής Παιδείας

Α1. Απόδειξη σελ. 31 Σχολικού Βιβλίου Α2. Ορισµός σελ. 22 Σχολικού Βιβλίου Α3. Ορισµός σελ. 87 Σχολικού Βιβλίου Α4. α → Λ β → Σ γ → Λ δ → Λ ε → Σ ΘΕΜΑ Β Β1. ( )( ) 2 3x 1 8x 6x 1 0 − − + =⇒ 2 1 3x 1 0 x 3 1 x 2 8x 6x 1 0 1 x 4 ⎧ −= ⇔ = ⎪ ⎪ ⇒ ⎪ ⎧ ⎨ = ⎪⎪ ⎪ − += ⇔ ⎨ ⎪ ⎪ = ⎪ ⎩ ⎪⎩ Επειδή ισχύει: ABAAB ∩⊆ ⊆∪ και PA B ( ) ∩ , P A( ) , PA B ( ∪ ) ανήκουν στο σύνολο 111 , , 432 ⎧ ⎫ ⎨ ⎬ ⎩ ⎭ , θα είναι ( ) 1 PA B 4 ∩ = , ( ) 1 P A 3 = και ( ) 1 PA B 2 ∪ = . Β2. PA B PA B PA B PB A PB PA B ( ) () ( ) ( ) ( ) () ( ) ′ ′′ ′ ′ ′ − = ∩ = ∩= −= − ∩ Από προσθετικό νόµο ισχύει: PA B PA PB PA B PB PA B PA B PA ( ) ( ) () ( ) ∪= + − ∩⇔ = ∪+ ∩− ⇔ ( ) ( ) ( ) () ( ) ( ) ( ) 1 1 1 634 5 PB PB PB 2 4 3 12 12 + − =+−⇔ = ⇔ = Άρα ( ) 5 1 53 1 PA B 12 4 12 6 − ′ ′ − = −= = () ( ) ( ) ( ) 1 3 P ∆ P A B 1 PA B 1 4 4 ′ = ∩ =− ∩ =− = Β3. P E P A B B A P A P B 2P A B ( ) = −∪− = + − ∩= (( ) ( )) ( ) ( ) ( ) 1 5 1 456 3 1 2 3 12 4 12 12 4 + − =+ − = = = Β4. 1 2 2 2 x 3 9x 3x 2 0 1 x 3 ⎧ = ⎪⎪ − −=⇒ ⎨ ⎪ = − ⎪⎩ ( ) 1 2 P Γ , 3 3 ⎧ ⎫ ∈ −⎨ ⎬ ⎩ ⎭ και 0 P ≤ ≤ ( ) Γ 1 άρα ( ) 2 P Γ 3 = Έστω ότι τα ενδεχόµενα Β και Γ είναι ασυµβίβαστα, τότε από απλό προσθετικό νόµο ισχύει ( ) () () 5 2 5 8 13 P Β Γ P Β P Γ 1 12 3 12 12 + ∪ = + = += = > άτοπο Άρα τα ενδεχόµενα Β και Γ δεν είναι ασυµβίβαστα. ΘΕΜΑ Γ Γ1. 1 1 f % 10 f 0,1 = ⇔= 5 5 f % 30 f 0,3 = ⇔= ο 3 33 3 3 3 3 ο α 108 α f 360 f f f 0,3 f % 30 360 360 =⋅ ⇔= ⇔ = ⇔= ⇔ = 12345 2 4 f f f f f 1 0,1 f 0,3 f 0,3 1 + + + + =⇔ + + + + =⇔ 24 4 2 f f 0,3 f 0,3 f += ⇔= − (1) 11 2 2 3 3 4 4 5 5 x xf xf xf xf xf =+ + + + 2 4 14 9 0,1 11 f 13 0,3 15 f 17 0,3 =⋅ + ⋅ + ⋅ + ⋅ + ⋅ (1) 2 4 24 14 0,9 11 f 3,9 15 f 5,1 11 f 15 f 4,1 = +⋅+ +⋅+ ⇔⋅+⋅= ⇒ 11 f 15 0,3 f 4,1 11 f 4,5 15 f 4,1 ⋅+ − = ⇔⋅+ −⋅= ⇔ 22 22 ( ) 2 22 − =− ⇔ = ⇔ = 4f 0,4 f 0,1 f % 10 (1) 4 44 ⇒= − ⇒= ⇔ = f 0,3 0,1 f 0,2 f % 20 Γ2. ( ) ( ) ( ) κκ κ 22 2 2 22 i ii i i i i1 i1 i1 1 v s x xv s x x s x x f v v == = = − ⇔= − ⋅⇔= − ⋅ ∑∑ ∑ () ( ) ( ) ( ) ( ) 222 2 2 2 s 9 14 0,1 11 14 0,1 13 14 0,3 15 14 0,2 17 14 0,3 =− ⋅ + − ⋅ + − ⋅ + − ⋅ + − ⋅ 2 s 25 0,1 9 0,1 1 0,3 1 0,2 9 0,3 = ⋅ + ⋅ +⋅ +⋅ + ⋅ 2 s 2,5 0,9 0,3 0,2 2,7 =++++ 2 s 6,6 s 6,6 s 2,57 = ⇔= ⇔ s 2,57 CV 0,184 18,4% 10% x 14 == = > άρα το δείγµα των παρατηρήσεων δεν είναι οµοιογενές. Γ3. 44 4 i i i i ii i1 i1 i1 v 1780 1780 x v 1780 x x f == = vv v ∑∑ ∑ =⇔ =⇔ =⇔ 1780 9 0,1 11 0,1 13 0,3 15 0,2 v ⋅ +⋅ +⋅ +⋅ = ⇔ 1780 1780 1780 0,9 1,1 3,9 3 8,9 v v 200 v v 8,9 + + += ⇔ = ⇔ = ⇔ = Γ4. ββ ββ β 12345 β 5 ++++ = = 1 2 5 αα α 12 5 α α αα α α α ... ss s α αα α ... α α 5 5s − − − + ++ −+ −++ − = = ⋅ 12 5 α α αα α α ... α 5α αα 0 5s 5s s s + ++ − =−= ⋅ ⋅ ( ) ( ) ( ) 22 2 22 2 12 5 2 12 5 β ββ β β ... β β β β ... β s 5 5 − + − ++ − + ++ = == 22 2 1 2 5 αα α αα α α α α ... ss s 5 ⎛ ⎞⎛ ⎞ ⎛ ⎞ − − − ⎜ ⎟⎜ ⎟ ⎜ ⎟ + ++ ⎝ ⎠⎝ ⎠ ⎝ ⎠ = ( ) ( ) ( ) 22 2 2 12 5 α 2 2 α α αα α α ... α α s 1 5s s − + − ++ − = = ⋅ , άρα β s 1 = ΘΕΜΑ ∆ ∆1. 0 A B ∆ Γ x 222 ΑΒ Α∆ Β∆ + = ⇔ 2 22 x + Α∆ = ⇔ 10 2 2 Α∆ =100 x − ⇔ 2 Α∆ = 100 x − ( ) 2 ΑΒΓ∆ ΑΒ Α∆ = ⋅ =⋅ − x 100 x Πρέπει AB 0 x 0 >⇔> και 2 Α∆ >⇔ − >⇔ 0 100 x 0 x 0 2 2 100 x 0 x 100 x 10 > − >⇔ < ⇔< Άρα ( ) 2 f x x 100 x = − , 0 x 10 < < ∆2. () () ( ) ( ) 2 22 2 1 f x x 100 x x 100 x 100 x x 2x 2 100 x ′ ′ ′ = −+ − = −+ − − 2 2 = −− 100 x 2 x 2 2 2 2 2 100 x x 100 x 100 x − − = = − − 2 2 100 2x 100 x − = − , 0 x 10 < < ( ) 2 2 2 2 100 2x f x 0 0 100 2x 0 2x 100 100 x − ′ =⇔ =⇔ − =⇔ = ⇔ − ( ) x 0 2 x 50 x 5 2 0, 10 > = ⇔= ∈ δεκτή ( ) 2 2 100 x 0 2 2 100 2x f x 0 0 100 2x 0 100 x − > − ′ >⇔ > ⇔ − >⇔ − x 0 2 x 50 x 5 2 > < ⇔< ( ) x 0 f x 0 x 52 > ′ <⇔> x f΄ f 0 Μεγ. 0 + 2 Άρα το εµβαδόν γίνεται µέγιστο όταν x 52 = . Τότε ( )2 2 Α∆ = −= − = −= = 100 x 100 5 2 100 50 50 5 2 Άρα ΑΒ Α∆ = , δηλαδή το εµβαδόν γίνεται µέγιστο όταν το ορθογώνιο ΑΒΓ∆ είναι τετράγωνο. ∆3. ( ) ( ) ( ) x0 x0 f 1 x 99 f 1 x f 1 1 lim lim → → 98 x 98 x +− +− = = ⋅ ( ) 1 1 100 2 1 98 1 99 f 1 98 98 99 100 1 98 99 99 − ⋅ ⋅ =⋅ = = = ′ − ∆4. 0 PA B PA PA B PA 1 < −= − ∩≤ ≤ ( ) ( )( ) ( ) ( ) () ( ] ( ) ( ) ( ) ( ) f / 0,1 PA B PA fPA B f PA −≤ ⇔ − ≤ ⇔ () () () () ( ) ( ) 2 2 100 P A B 0 2 2 100 P A 0 P A B 100 P A B P A 100 P A − − > − > − − −≤ − ⇔ ( ) ( ) ( ) ( ) 2 2 PA B PA 100 P A 100 P A B − ≤ − −− (1) 0 PA B 1 < −≤ ( ) (2) () () ( ) 2 2 0 PA 1 0 P A 1 1 P A 0 < ≤ ⇔ < ≤ ⇔− ≤− < ⇔ ( ) ( ) 2 2 99 100 P A 100 99 100 P A 10 ≤ − < ⇔ ≤ − <⇔ ( ) 2 11 1 10 100 P A 99 < ≤ − (3) (2), (3) ( ) ( ) 2 PA B 1 0 100 P A 99 − ⇒< ≤ − Οµοίως ( ) ( ) 2 P A 1 0 100 P A B 99 < ≤ − − Αφού f στο 1 0, 99 ⎛ ⎤ ⎜ ⎥ ⎝ ⎦ από (1) ⇒ ( ) ( ) ( ) ( ) 2 2 PA B PA f f 100 P A 100 P A B ⎛ ⎞⎛ ⎞ − ⎜ ⎟⎜ ⎟ ≤ − −− ⎝ ⎠⎝ ⎠

Θέματα Μαθηματικών Γενικής Παιδείας

ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ΄ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΚΑΙ ΕΠΑΛ (ΟΜΑΔΑ Β΄) ΤΕΤΑΡΤΗ 20 ΜΑΪΟΥ 2015 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ ΚΑΙ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗΣ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΣΥΝΟΛΟ ΣΕΛΙΔΩΝ: 5(ΠΕΝΤΕ) ΘΕΜΑ Α Α1. Αν οι συναρτήσεις f ,g είναι παραγωγίσιμες στο , να αποδείξετε ότι f x g x f x g x , x                Μονάδες 7 Α2. Πότε λέμε ότι μια συνάρτηση f είναι παραγωγίσιμη στο σημείο 0 x του πεδίου ορισμού της; Μονάδες 4 Α3. Αν 1 2 ν x , x , ..., x είναι οι παρατηρήσεις μιας ποσοτικής μεταβλητής Χ ενός δείγματος μεγέθους ν και w , w , ..., w 1 2 ν είναι οι αντίστοιχοι συντελεστές στάθμισης (βαρύτητας), να ορίσετε τον σταθμικό μέσο της μεταβλητής Χ. Μονάδες 4 Α4. Να χαρακτηρίσετε τις προτάσεις που ακολουθούν, γράφοντας στο τετράδιό σας, δίπλα στο γράμμα που αντιστοιχεί σε κάθε πρόταση, τη λέξη Σωστό, αν η πρόταση είναι σωστή, ή Λάθος, αν η πρόταση είναι λανθασμένη. α) Αν για τη συνάρτηση f ισχύουν f x 0  0   για   0 x  α,β , f x 0    στο α,x0  και f x 0    στο x , 0 β , τότε η f παρουσιάζει ελάχιστο στο διάστημα α,β για 0 x x  . β) Ένα τοπικό ελάχιστο μιας συνάρτησης στο πεδίο ορισμού της μπορεί να είναι μεγαλύτερο από ένα τοπικό μέγιστο. γ) Η διακύμανση των παρατηρήσεων μιας ποσοτικής μεταβλητής Χ εκφράζεται με τις ίδιες μονάδες με τις οποίες εκφράζονται οι παρατηρήσεις. ΑΡΧΗ 2ΗΣ ΣΕΛΙΔΑΣ – Γ΄ ΗΜΕΡΗΣΙΩΝ ΤΕΛΟΣ 2ΗΣ ΑΠΟ 5 ΣΕΛΙΔΕΣ δ) Αν για τους συντελεστές μεταβολής των δειγμάτων Α και Β ισχύει CV >CV B A , τότε λέμε ότι το δείγμα Β εμφανίζει μεγαλύτερη ομοιογένεια από το δείγμα Α. ε) Αν Α, Β είναι ενδεχόμενα ενός δειγματικού χώρου Ω, τότε η έκφραση «η πραγματοποίηση του Α συνεπάγεται την πραγματοποίηση του Β» δηλώνει ότι Α Β  . Μονάδες 10 ΘΕΜΑ Β Έστω Α, Β και Γ ενδεχόμενα ενός δειγματικού χώρου Ω . Οι πιθανότητες των ενδεχομένων Α , A B και A B ανήκουν στο σύνολο λύσεων της εξίσωσης     2 3x 1 8x 6x 1 0.      Η πιθανότητα του ενδεχομένου Γ ανήκει στο σύνολο λύσεων της εξίσωσης 2 9x 3x 2 0    . Β1. Να αποδείξετε ότι 1 1 1 P(A) , P(A B) και P(A B) 3 4 2    . Μονάδες 5 Β2. Να υπολογίσετε την πιθανότητα P(A B )    , καθώς επίσης και την πιθανότητα του ενδεχομένου Δ: «πραγματοποιείται το πολύ ένα από τα ενδεχόμενα Α και Β». Μονάδες 8 Β3. Να υπολογίσετε την πιθανότητα του ενδεχομένου Ε: «πραγματοποιείται μόνο ένα από τα ενδεχόμενα Α και Β». Μονάδες 6 Β4. Να εξετάσετε αν τα ενδεχόμενα Β και Γ είναι ασυμβίβαστα. Μονάδες 6 ΘΕΜΑ Γ Θεωρούμε ένα δείγμα ν παρατηρήσεων μιας συνεχούς ποσοτικής μεταβλητής Χ, τις οποίες ομαδοποιούμε σε 5 ισοπλατείς κλάσεις, όπως παρουσιάζονται στον Πίνακα Ι, όπου i f %, i 1,2,3,4,5  είναι οι σχετικές συχνότητες επί τοις εκατό των αντιστοίχων κλάσεων. Θεωρούμε ότι οι παρατηρήσεις κάθε κλάσης είναι ομοιόμορφα κατανεμημένες. Δίνεται ότι :  Το ποσοστό των παρατηρήσεων του δείγματος που είναι μικρότερες του 10 είναι 10%.  Το ποσοστό των παρατηρήσεων του δείγματος που είναι μεγαλύτερες ή ίσες του 16 είναι 30%.  Στο κυκλικό διάγραμμα σχετικών συχνοτήτων, η γωνία του κυκλικού τομέα που αντιστοιχεί στην 3η κλάση είναι 108ο .  Η μέση τιμή των παρατηρήσεων του δείγματος είναι x 14  . ΑΡΧΗ 3ΗΣ ΣΕΛΙΔΑΣ – Γ΄ ΗΜΕΡΗΣΙΩΝ ΤΕΛΟΣ 3ΗΣ ΑΠΟ 5 ΣΕΛΙΔΕΣ ΠΙΝΑΚΑΣ Ι Γ1. Να αποδείξετε ότι 1 2 3 4 5 f % 10, f % 10, f % 30, f % 20, f % 30      . Δεν είναι απαραίτητο να μεταφέρετε στο τετράδιό σας τον Πίνακα Ι συμπληρωμένο. Μονάδες 6 Γ2. Να εξετάσετε αν το δείγμα των παρατηρήσεων είναι ομοιογενές. Δίνεται ότι 6,6 2,57. Μονάδες 7 Γ3. Έστω 1 2 3 x , x , x και 4 x τα κέντρα της 1ης, 2ης, 3ης και 4ης κλάσης αντίστοιχα και 1 2 3 ν , ν , ν και 4 ν οι συχνότητες της 1 ης, 2ης, 3ης και 4ης κλάσης αντίστοιχα. Αν 4 i i i 1 x ν 1780    , βρείτε το πλήθος ν των παρατηρήσεων του δείγματος. Μονάδες 5 Γ4. Έστω 1 2 3 4 5      , , , , πέντε τυχαία επιλεγμένες παρατηρήσεις διαφορετικές μεταξύ τους από το παραπάνω δείγμα ν παρατηρήσεων. Ορίζουμε ως  τη μέση τιμή των πέντε αυτών παρατηρήσεων και Sα την τυπική τους απόκλιση. Εάν i i S      , για i=1, 2, 3, 4, 5, να δείξετε ότι η μέση τιμή  του δείγματος βi , i=1, 2, 3, 4, 5 είναι ίση με 0 και η τυπική του απόκλιση Sβ είναι ίση με 1. Μονάδες 7 Kλάσεις fi% [8 , 10) [10 , 12) [12 , 14) [14 , 16) [16 , 18) ΑΡΧΗ 4ΗΣ ΣΕΛΙΔΑΣ – Γ΄ ΗΜΕΡΗΣΙΩΝ ΤΕΛΟΣ 4ΗΣ ΑΠΟ 5 ΣΕΛΙΔΕΣ ΘΕΜΑ Δ Δίνεται κύκλος (Ο,ρ) με κέντρο Ο και ακτίνα ρ=5 και ορθογώνιο ΑΒΓΔ εγγεγραμμένο στον κύκλο αυτόν με πλευρά ΑΒ=x, όπως φαίνεται στο Σχήμα Ι. ΣΧΗΜΑ Ι Δ1. Να αποδείξετε ότι το εμβαδόν του ορθογωνίου ΑΒΓΔ, ως συνάρτηση του x, δίνεται από τον τύπο 2 f(x) x 100 x , 0 x 10.      Μονάδες 4 Δ2. Να βρείτε την τιμή του x για την οποία το εμβαδόν του ορθογωνίου ΑΒΓΔ γίνεται μέγιστο. Για την τιμή αυτήν του x, δείξτε ότι το ορθογώνιο ΑΒΓΔ είναι τετράγωνο. Μονάδες 5 Δ3. Να υπολογίσετε το όριο x 0 (1 x) 99 lim 98 x f     . Μονάδες 8 Δ4. Έστω Α, Β ενδεχόμενα ενός δειγματικού χώρου Ω. Αν P(A-B)>0, να δείξετε ότι 2 2 P(A B) P(A) 100 P (A) 100 P (A B) f f                      . Μονάδες 8 A x Δ Γ Β Ο ΑΡΧΗ 5ΗΣ ΣΕΛΙΔΑΣ – Γ΄ ΗΜΕΡΗΣΙΩΝ ΤΕΛΟΣ 5ΗΣ ΑΠΟ 5 ΣΕΛΙΔΕΣ ΟΔΗΓΙΕΣ (για τους εξεταζομένους) 1. Στο εξώφυλλο του τετραδίου να γράψετε το εξεταζόμενο μάθημα. Στο εσώφυλλο πάνω-πάνω να συμπληρώσετε τα ατομικά στοιχεία μαθητή. Στην αρχή των απαντήσεών σας να γράψετε πάνω-πάνω την ημερομηνία και το εξεταζόμενο μάθημα. Να μην αντιγράψετε τα θέματα στο τετράδιο και να μη γράψετε πουθενά στις απαντήσεις σας το όνομά σας. 2. Να γράψετε το ονοματεπώνυμό σας στο πάνω μέρος των φωτοαντιγράφων αμέσως μόλις σας παραδοθούν. Τυχόν σημειώσεις σας πάνω στα θέματα δεν θα βαθμολογηθούν σε καμία περίπτωση. Κατά την αποχώρησή σας να παραδώσετε μαζί με το τετράδιο και τα φωτοαντίγραφα. 3. Να απαντήσετε στο τετράδιό σας σε όλα τα θέματα μόνο με μπλε ή μόνο με μαύρο στυλό με μελάνι που δεν σβήνει. Μολύβι επιτρέπεται, μόνο αν το ζητάε

Απαντήσις Βιολογίας 2015

ΘΕΜΑ Α Α1. γ Α2. α Α3. β Α4. β Α5. δ ΘΕΜΑ Β Β1. 1 → Β 2 → Α 3 → Α 4 → Β 5 → Β 6 → Α 7 → Α 8 → Β Β2. Το γενετικό υλικό ενός υιού μπορεί να είναι είτε DNA είτε RNA και διαθέτει πληροφορίες για τη σύνθεση των πρωτεϊνών του περιβλήματος αλλά και για τη σύνθεση κάποιων ενζύμων απαραίτητων για τον πολλαπλασιασμό. Σελίδα 2 από 4 Β3. Τα βακτήρια σε αντίξοες συνθήκες όπως σε ακραίες θερμοκρασίες ή υπό τη δράση ακτινοβολιών μετατρέπονται σε ενδοσπόρια. Σελ. 13: ΄΄Τα ενδοσπόρια είναι αφυδατωμένα ΄΄ …. Σελ. 14: ΄΄Ένα βακτήριο΄΄. Β4. Σελ.107 ΄΄Εξαιτίας των φαινομένων της όξινης βροχής … εξωτερικές επιφάνειες τους. ΄΄ Β5. Η βιολογία βασίζεται πάνω σε δύο θεμελιώδες γενικεύσεις σελ. 120 : ΄΄Η κυτταρική θεωρία είναι μια που υποστηρίζει ότι … προγενέστεροι οργανισμοί. ΄΄ ΘΕΜΑ Γ Γ1. Το διάγραμμα που απεικονίζει τη συγκέντρωση των αντισωμάτων στον οργανισμό ενός ανθρώπου μετά από μόλυνση που προκλήθηκε για δεύτερη φορά από τον ίδιο ιό είναι το διάγραμμα 4. Παρατηρούμε, ότι η καμπύλη των αντισωμάτων αυξάνεται από τις πρώτες ημέρες απότομα, η συγκέντρωση των αντισωμάτων αυξάνεται πολύ, ενώ η διάρκεια τους είναι μεγάλη. Πρόκειται για δευτερογενή ανοσοβιολογική απόκριση η οποία πραγματοποιείται από τα κύτταρα μνήμης που ενεργοποιούνται μετά την έκθεση στον ίδιο ιό. Γ2. Το διάγραμμα που απεικονίζει τη συγκέντρωση του αντιγόνου στον οργανισμό ενός ανθρώπου τις ημέρες που ακολουθούν μετά τον εμβολιασμό του είναι το διάγραμμα 3. Το εμβόλιο (τεχνητή ενεργητική ανοσία) περιέχει νεκρούς ή εξασθενημένους μικροοργανισμούς ή τμήματα τους. Το συγκεκριμένο αντιγόνο περιέχει τμήματα (αντιγόνα) του μικροοργανισμού οπότε η συγκέντρωση τους μετά τον εμβολιασμό παραμένει σταθερή μέχρι να μειωθούν εξαιτίας της πρωτογενούς ανοσοβιολογικής απόκρισης που θα λάβει χώρα. Γ3. Το διάγραμμα που απεικονίζει τη συγκέντρωση των αντισωμάτων που παράγονται στον οργανισμό ενός ανθρώπου τις ημέρες που ακολουθούν μετά τον πρώτο εμβολιασμό τους είναι το διάγραμμα 1. Όπως φαίνεται στο διάγραμμα\, ατ αντισώματα καθυστερούν να παραχθούν (περίπου στην 5η μέρα) και η συγκέντρωση τους είναι σχετικά μικρή. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι πραγματοποιείται πρωτογενής ανοσοβιολογική απόκριση η οποία έχει βραδύτερη εξέλιξη από τη δευτερογενή. Γ4. Το διάγραμμα που απεικονίζει τη συγκέντρωση των κυτταροτοξικών Τ- λεμφοκυττάρων στον οργανισμό ενός ανθρώπου που μολύνθηκε από ένα βακτήριο, είναι το διάγραμμα 2. Η ενεργοποίηση των Τ- κυτταροτοξικών λεμφοκυττάρων είναι τμήμα της κυτταρικής ανοσίας η οποία λαμβάνει χώρα σε περιπτώσεις μεταμοσχευμένων κυττάρων, καρκινικών κυττάρων και κυττάρων μολυσμένων από ιό. Δεδομένου λοιπόν ότι η μόλυνση οφείλεται σε βακτήριο τα Τ- κυτταροτοξικά δε θα ενεργοποιηθούν και η συγκέντρωση τους θα παραμείνει σταθερή όπως φαίνεται στο διάγραμμα 2. Σελίδα 3 από 4 Γ5. Οι λόγοι για τους οποίους ο ενήλικας δε νόσησε είναι: Επειδή παλαιότερα είχε κάνει εμβόλιο έναντι του συγκεκριμένου βακτηρίου (τεχνητή, ενεργητική ανοσία) οπότε διαθέτει κύτταρα μνήμης τα οποία θα ενεργοποιηθούν τώρα και θα πραγματοποιήσουν δευτερογενή ανοσοβιολογική απόκριση. Επειδή στο παρελθόν είχε νοσήσει από το ίδιο βακτήριο (φυσική, ενεργητική ανοσία) και κατά την πρωτογενή ανοσοβιολογική απόκριση παράχθηκαν κύτταρα μνήμης που θα ενεργοποιηθούν τώρα και θα πραγματοποιηθεί τώρα δευτερογενής ανοσοβιολογική απόκριση. Επειδή αμέσως μετά τη μόλυνση, του χορηγήθηκε ορός αντισωμάτων (τεχνητή, παθητική ανοσία) οπότε η προστασία του ήταν άμεση. Σε όλες τις προαναφερθείσες περιπτώσεις, ο ενήλικος δε θα εμφανίσει συμπτώματα. ΘΕΜΑΔ Δ1. Η τροφική πυραμίδα πληθυσμού του δασικού οικοσυστήματος είναι: 10.000 πρωτόζωα 1.000 δέντρα 200 κουνέλια 10 γεράκια Δ2. Αφού η βιομάζα κάθε κουνελιού είναι 1 κιλό η συνολική βιομάζα των κουνελιών είναι 200kg. Σελ. 77: ΄΄Έχει υπολογιστεί ότι μόνο το 10% περίπου της ενέργειας ενός τροφικού επιπέδου περνάει στο επόμενο καθώς το 90% της ενέργειας χάνεται. Σε γενικές γραμμές, η ίδια πτωτική τάση … βιομάζα του.΄΄ Συνεπώς, οι επιμέρους βιομάζες του οικοσυστήματος είναι: Δέντρα: 2.000 kg Κουνέλια: 200 kg Γεράκια: 20 kg Πρωτόζωα: 2 kg Σελίδα 4 από 4 Η τροφική πυραμίδα βιομάζας είναι: Δέντρα 2000 kg Κουνέλια 200 kg Γεράκια 20 kg Πρωτόζωα 2 kg Η μέση βιομάζα κάθε γερακιού είναι: 20 kg 2 kg 10 γεράκια  Δ3. Η βιομάζα των παραγώγων μετά την ασθένεια θα είναι 400kg. Η βιομάζα των γερακιών θα είναι 4kg και δεδομένου ότι η μέση βιομάζα κάθε γερακιού είναι 2kg, το οικοσύστημα θα μπορεί να υποστηρίξει δύο γεράκια. Δ4. Το παράδειγμα ακολουθεί το πρότυπο του βιομηχανικού μελανισμού. Η εξήγηση του φαινομένου βρίσκεται στη δράση της φυσικής επιλογής. Πριν τη μετανάστευση, όπου το έδαφος του οικοσυστήματος είναι σκουρόχρωμο, τα σκούρα κουνέλια διακρίνονται δυσκολότερα από γεράκια σε σχέση με τα ανοιχτόχρωμα κουνέλια. Για το λόγο αυτό επικράτησαν στους τοπικούς πληθυσμούς κουνελιών αφού είχαν μεγαλύτερες πιθανότητες επιβίωσης και μεταβίβασης του χαρακτηριστικού τους στις επόμενες γενιές. Για το λόγο αυτό στο πρώτο οικοσύστημα ζουν 175 σκουρόχρωμα κουνέλια και μόλις 25 ανοιχτόχρωμα. Όταν τα κουνέλια μετανάστευσαν, η δράση της φυσικής επιλογής αντιστράφηκε. Το προσαρμοστικό αποτέλεσμα το είχαν πλέον τα ανοιχτόχρωμα κουνέλια που ήταν περισσότερο δυσδιάκριτα από τα γεράκια. Έτσι βαθμιαία άρχισαν να επικρατούν αριθμητικά καθώς επιβίωναν περισσότερο και μεταβίβαζαν με μεγαλύτερη συχσυχνότητα το χρωματισμό τους στις επόμενες γενιές σε σχέση με τα σκουρόχρωμα κουνέλια

Θέματα Βιολογίας 2015

ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ΄ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΚΑΙ ΕΠΑΛ (ΟΜΑΔΑ Β΄) ΤΕΤΑΡΤΗ 20 ΜΑΪΟΥ 2015 - ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΣΥΝΟΛΟ ΣΕΛΙΔΩΝ: ΠΕΝΤΕ (5) ΘΕΜΑ Α Να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθμό καθεμίας από τις παρακάτω ημιτελείς προτάσεις Α1 έως Α5 και, δίπλα, το γράμμα που αντιστοιχεί στη λέξη ή στη φράση η οποία συμπληρώνει σωστά την ημιτελή πρόταση. Α1. Σεξουαλικώς μεταδιδόμενο νόσημα είναι η α. ελονοσία β. χολέρα γ. σύφιλη δ. πολιομυελίτιδα. Μονάδες 5 Α2. Κέντρο αιμοποίησης αποτελεί ο α. ερυθρός μυελός των οστών β. θύμος αδένας γ. νωτιαίος μυελός δ. πνεύμονας. Μονάδες 5 Α3. Το φαινόμενο της βιοσυσσώρευσης μπορεί να προκληθεί από α. νιτρικά άλατα β. εντομοκτόνο γ. φωσφορικά άλατα δ. αμμωνία. Μονάδες 5 Α4. Σε ένα αυτότροφο οικοσύστημα το δεύτερο τροφικό επίπεδο περιλαμβάνει τους α. παραγωγούς β. καταναλωτές 1ης τάξης γ. καταναλωτές 2ης τάξης δ. αποικοδομητές. Μονάδες 5 ΑΡΧΗ 2ΗΣ ΣΕΛΙΔΑΣ – Γ΄ ΗΜΕΡΗΣΙΩΝ ΤΕΛΟΣ 2ΗΣ ΑΠΟ 5 ΣΕΛΙΔΕΣ Α5. Κατά την ταξινόμηση των οργανισμών, πολλά γένη που μοιάζουν περισσότερο μεταξύ τους απ’ ό,τι άλλα, συνιστούν α. μία κλάση β. ένα είδος γ. μία τάξη δ. μία οικογένεια. Μονάδες 5 ΘΕΜΑ Β Β1. Να αντιστοιχίσετε σωστά τον αριθμό καθεμιάς από τις φράσεις της στήλης Ι με ένα μόνο γράμμα, Α ή Β, της στήλης ΙΙ. Στήλη Ι Στήλη ΙΙ 1. Παράγεται από μύκητες Α: Λυσοζύμη 2. Αποτελεί συστατικό της μη ειδικής άμυνας του ανθρώπινου οργανισμού 3. Είναι ένζυμο 4. Παρεμποδίζει τη σύνθεση του κυτταρικού τοιχώματος στα βακτήρια 5. Είναι αντιβιοτικό Β: Πενικιλίνη 6. Διασπά το κυτταρικό τοίχωμα των βακτηρίων 7. Παράγεται από τον ανθρώπινο οργανισμό 8. Η χρήση της μπορεί να οδηγήσει στην ανάπτυξη ανθεκτικών στελεχών βακτηρίων σε αυτήν Μονάδες 8 Β2. Τι πληροφορίες διαθέτει το γενετικό υλικό ενός ιού; Μονάδες 4 Β3. Να αναφέρετε δύο συνθήκες κάτω από τις οποίες τα βακτήρια σχηματίζουν ενδοσπόρια (μονάδες 2). Ποια είναι τα χαρακτηριστικά των ενδοσπορίων (μονάδες 3); Μονάδες 5 Β4. Ποιες είναι οι συνέπειες της όξινης βροχής; Μονάδες 4 Β5. Η Βιολογία, όπως και κάθε άλλη επιστήμη, βασίζεται πάνω σε μερικές θεμελιώδεις γενικεύσεις. Να διατυπώσετε τις θεμελιώδεις γενικεύσεις, στις οποίες βασίζεται η Βιολογία. Μονάδες 4 ΑΡΧΗ 3ΗΣ ΣΕΛΙΔΑΣ – Γ΄ ΗΜΕΡΗΣΙΩΝ ΤΕΛΟΣ 3ΗΣ ΑΠΟ 5 ΣΕΛΙΔΕΣ ΘΕΜΑ Γ Δίνονται τα διαγράμματα 1, 2, 3 και 4. Γ1. Ποιο από τα διαγράμματα 1, 2, 3 και 4 απεικονίζει τη συγκέντρωση των αντισωμάτων στον οργανισμό ενός ανθρώπου μετά από μόλυνση που προκλήθηκε για δεύτερη φορά από τον ίδιο ιό (μονάδα 1); Να αιτιολογήσετε την απάντησή σας με βάση τα χαρακτηριστικά του διαγράμματος που επιλέξατε (μονάδες 3). Μονάδες 4 Γ2. Ποιο από τα διαγράμματα 1, 2, 3 και 4 απεικονίζει τη συγκέντρωση του αντιγόνου στον οργανισμό ενός ανθρώπου, τις ημέρες που ακολουθούν μετά τον εμβολιασμό του από το συγκεκριμένο αντιγόνο (μονάδα 1); Να αιτιολογήσετε την απάντησή σας με βάση τα χαρακτηριστικά του διαγράμματος που επιλέξατε (μονάδες 3). Μονάδες 4 ΑΡΧΗ 4ΗΣ ΣΕΛΙΔΑΣ – Γ΄ ΗΜΕΡΗΣΙΩΝ ΤΕΛΟΣ 4ΗΣ ΑΠΟ 5 ΣΕΛΙΔΕΣ Γ3. Ποιο από τα διαγράμματα 1, 2, 3 και 4 απεικονίζει τη συγκέντρωση των αντισωμάτων που παράγονται στον οργανισμό ενός ανθρώπου , τις ημέρες που ακολουθούν μετά τον πρώτο εμβολιασμό του (μονάδα 1); Να αιτιολογήσετε την απάντησή σας με βάση τα χαρακτηριστικά του διαγράμματος που επιλέξατε (μονάδες 3). Μονάδες 4 Γ4. Ποιο από τα διαγράμματα 1, 2, 3 και 4 απεικονίζει τη συγκέντρωση των κυτταροτοξικών Τ-λεμφοκυττάρων στον οργανισμό ενός ανθρώπου που μολύνθηκε από ένα βακτήριο (μονάδα 1); Να αιτιολογήσετε την απάντησή σας με βάση τα χαρακτηριστικά του διαγράμματος που επιλέξατε (μονάδες 3). Μονάδες 4 Γ5. Ένας υγιής ενήλικος άνθρωπος μολύνεται από ένα είδος παθογόνου βακτηρίου. Να εξηγήσετε τρεις πιθανούς λόγους για τους οποίους ο άνθρωπος αυτός δεν εμφάνισε τα συμπτώματα της ασθένειας. Μονάδες 9 ΘΕΜΑ Δ Σε ένα μικρό δασικό οικοσύστημα υπάρχουν 1.000 δέντρα, 25 κουνέλια με ανοιχτό χρώμα τριχώματος, 175 κουνέλια με σκούρο χρώμα τριχώματος και 10 γεράκια στα οποία συνολικά παρασιτούν 10.000 πρωτόζωα. Δ1. Να σχεδιάσετε την τροφική πυραμίδα πληθυσμού αυτού του δασικού οικοσυστήματος. Μονάδες 4 Δ2. Αν η μέση βιομάζα ενός κουνελιού είναι 1 Kg, να υπολογίσετε τη βιομάζα κάθε τροφικού επιπέδου του οικοσυστήματος και να σχεδιάσετε την αντίστοιχη πυραμίδα (μονάδες 5). Να υπολογίσετε τη μέση βιομάζα που έχει κάθε γεράκι (μονάδες 2). Μονάδες 7 Δ3. Αν μια ασθένεια μειώσει τη βιομάζα των παραγωγών σε 400 Kg, ποιος είναι ο αριθμός των γερακιών που θα μπορεί να υποστηρίξει το οικοσύστημα; Δίνεται ότι η μέση βιομάζα των γερακιών παραμένει σταθερή. Μονάδες 4 Μια πυρκαγιά καταστρέφει το παραπάνω μικρό δασικό οικοσύστημα. Οι πληθυσμοί όλων των καταναλωτών μεταναστεύουν σε ένα γειτονικό θαμνώδες οικοσύστημα, το οποίο μπορεί να τους υποστηρίξει διατροφικά. Στο οικοσύστημα αυτό το έδαφος είναι ανοιχτόχρωμο σε αντίθεση με το έδαφος του προηγούμενου οικοσυστήματος, που ήταν σκουρόχρωμο. ΑΡΧΗ 5ΗΣ ΣΕΛΙΔΑΣ – Γ΄ ΗΜΕΡΗΣΙΩΝ ΤΕΛΟΣ 5ΗΣ ΑΠΟ 5 ΣΕΛΙΔΕΣ Η γραφική παράσταση στην εικόνα 1 απεικονίζει τη μεταβολή του αριθμού των ανοιχτόχρωμων και των σκουρόχρωμων κουνελιών στο οικοσύστημα μετά τη μετανάστευση. Εικόνα 1 Δ4. Με βάση τη θεωρία της Φυσικής Επιλογής, να ερμηνεύσετε τις μεταβολές των καμπυλών Α και Β στο οικοσύστημα αυτό. Μονάδες 10 ΟΔΗΓΙΕΣ (για τους εξεταζομένους) 1. Στο εξώφυλλο του τετραδίου να γράψετε το εξεταζόμενο μάθημα. Στο εσώφυλλο πάνω-πάνω να συμπληρώσετε τα ατομικά στοιχεία μαθητή. Στην αρχή των απαντήσεών σας να γράψετε πάνω-πάνω την ημερομηνία και το εξεταζόμενο μάθημα. Να μην αντιγράψετε τα θέματα στο τετράδιο και να μη γράψετε πουθενά στις απαντήσεις σας το όνομά σας. 2. Να γράψετε το ονοματεπώνυμό σας στο πάνω μέρος των φωτοαντιγράφων αμέσως μόλις σας παραδοθούν. Τυχόν σημειώσεις σας πάνω στα θέματα δεν θα βαθμολογηθούν σε καμία περίπτωση. Κατά την αποχώρησή σας να παραδώσετε μαζί με το τετράδιο και τα φωτοαντίγραφα. 3. Να απαντήσετε στο τετράδιό σας σε όλα τα θέματα μόνο με μπλε ή μόνο με μαύρο στυλό με μελάνι που δεν σβήνει. Μολύβι επιτρέπεται, μόνο αν 

Απαντήσεις στο θέμα της Εκθέσεως 2015

http://www.orosimo.gr/www/docs/2015/geniko/apantiseis/ap_ekthesi_2015.pdf
Ο συγγραφέας προβάλει την αναγκαιότητα εξοικείωσης και βίωσης του κοινού με τα μνημεία. Αρχικά, αναφέρεται στην αρχιτεκτονική τους δόμηση που υποδηλώνει τη συλλογική αντίληψη των αρχαίων για τη ζωή. Στη συνέχεια, τονίζει τη δυνατότητα αγωγής της ανθρώπινης ψυχής μέσω του λόγου και της δράσης. Η επαφή, άλλωστε, με τα μνημεία ευνοεί την επικοινωνία παρόντος- παρελθόντος. Απαιτείται συνεπώς η υπέρβαση των προβλημάτων που προκαλεί η φθορά του χρόνου προκειμένου να αξιοποιηθούν στο παρόν. Για το σκοπό αυτό, χρειάζεται η καταγραφή τους, η συνεργασία ανθρώπων του πνεύματος, και τοπικών παραγόντων, καθώς και η διοργάνωση εκδηλώσεων για το ευρύ κοινό. Β1. α. Σωστό β. Λάθος γ. Λάθος δ. Λάθος ε. Σωστό Γ1. Επικοινωνιακό πλαίσιο: Ομιλία στο πλαίσιο ημερίδας του Δήμου. Γλώσσα-Ύφος: Κυριολεκτική λειτουργία της γλώσσας / χρήση γ΄ προσώπου, ώστε να αναδειχθεί η αντικειμενικότητα της επιχειρηματολογίας / συνδυασμός ά ενικού προσώπου, αλλά και α΄ - β΄ προσώπου για τις ανάγκες της επικοινωνιακής περίστασης στον πρόλογο και στον επίλογο / προτείνεται η επαναδιατύπωση της προσφώνησης, για τη διατήρηση του επικοινωνιακού ύφους. Προσφώνηση: Κυρίες και κύριοι, / Αγαπητοί συνδημότες, Σελίδα 2 από 3 Α΄ ΠΡΟΛΟΓΟΣ Αφορμή: Συμμετοχή σε ημερίδα του δήμου με θέμα την προστασία και αξιοποίηση της πολιτισμικής μας κληρονομιάς. Ιδιότητα ομιλούντος: Εκπρόσωπος μαθητικής κοινότητας. Θέμα: Σημασία-προσφορά των μνημείων και δραστηριότητες με στόχο την εξοικείωση με αυτά. Β. ΚΥΡΙΩΣ ΘΕΜΑ Α΄ ΖΗΤΟΥΜΕΝΟ Τα μνημεία καταδεικνύουν την πολιτιστική ιδιαιτερότητα του λαού που τα δημιούργησε.  Κάθε λαός, είτε με τους αφανείς-λαϊκούς είτε με τους επιφανείς καλλιτέχνες του, έχει δημιουργήσει στο πέρασμα του χρόνου μνημεία κάθε μορφής, τα οποία αποτυπώνουν την εντελώς ξεχωριστή πορεία του στο χρόνο, την ευαισθησία του και την επινοητικότητά του.  Τα περισσότερα από αυτά ταυτίζονται με τη συγκεκριμένη χώρα και τον συγκεκριμένο λαό, το περιβάλλον του, τις αξίες και τις περιπέτειές του και συνιστούν τεκμήριο ιστορικής και πολιτισμικής ταυτότητας και μοναδικότητας. Η παιδευτική λειτουργία των μνημείων είναι προϋπόθεση για την κατάκτηση της εθνικής αυτογνωσίας και πηγή ιστορικής γνώσης.  Πολλά από τα μνημεία έχουν κατασκευαστεί για να τιμηθούν σημαίνουσες προσωπικότητες του παρελθόντος ή σημαντικά γεγονότα, ειρηνικά ή πολεμικά.  Η μελέτη και η ουσιαστική επαφή των σύγχρονων ανθρώπων με αυτά λειτουργεί ως αφορμή και ως μέσο αναψηλάφησης της ιστορίας, ως αφορμή αναστοχασμού του παρελθόντος και εξαγωγής πολύτιμων διδαγμάτων για παρόν και το μέλλον. Τα μνημεία αποτελούν πηγή έμπνευσης και πρωτότυπης καλλιτεχνικής δημιουργίας.  Ορισμένα από τα μνημεία, ιδίως αυτά που σχετίζονται με την αισθητική και την καλλιτεχνική έκφραση, λόγω της καλλιτεχνικής τους αρτιότητας, λειτουργούν ως διαχρονικά και αξεπέραστα πρότυπα ομορφιάς.  Από αυτά, οι καλλιτέχνες του παρόντος προχωρούν στη δημιουργία νέων, πρωτότυπων έργων. Έτσι, συμβάλλουν στην ανανέωση και στον εμπλουτισμό της υπάρχουσας παραγωγής και τροφοδοτούν με ερεθίσματα τη σύγχρονη τέχνη. Σελίδα 3 από 3 Μεταβατική παράγραφος: Για να εκτιμήσει ο σύγχρονος άνθρωπος τα μνημεία, απαιτείται πληρέστερη γνώση αυτών. Ιδιαίτερα για τους νέους, σημαντικός κρίνεται ο ρόλος του σχολείου, που οφείλει να καλλιεργεί τη γόνιμη και βιωματική σχέση με τα μνημεία του πολιτισμού. Β΄ ΖΗΤΟΥΜΕΝΟ.  Σύνδεση των μνημείων με τα διδασκαλία μαθημάτων, όπως η ιστορία, η γεωγραφία, τα θρησκευτικά, ακόμη και τα μαθηματικά.  Οργανωμένη και καλά προετοιμασμένη επίσκεψη στα μουσεία, ώστε οι μαθητές να γνωρίζουν επαρκή στοιχεία για αυτά. Η επίσκεψη και μελέτη μνημείων πρέπει να είναι συστηματική και διαρκής και να μην εξαντλείται σε μια ευκαιριακή και περιοδική περιδιάβαση.  Προτεραιότητα σε μουσεία ή μνημεία της περιοχής που ζουν οι μαθητές, ώστε να γνωρίζουν την αξία τους και να αποκτούν ιδιαίτερη σχέση μαζί τους.  Την ευθύνη για τις επισκέψεις να αναλάβουν αρχαιολόγοι που γνωρίζουν καλά την ιστορία, τις αισθητικές και τεχνικές λεπτομέρειες των μνημείων.  Προγράμματα ανάδειξης μνημείων από σχολεία, τα οποία είναι και άγνωστα στο ευρύ κοινό.  Πολιτιστικές ανταλλαγές με άλλες ευρωπαϊκές πόλεις, ώστε να αναδειχτεί η ευρωπαϊκή διάσταση των μνημείων της καθεμιάς. ● Διοργάνωση πολιτιστικών εκδηλώσεων σε αρχαιολογικούς χώρους και μουσεία για την αξιοποίηση της μορφωτικής τους λειτουργίας. Γ. ΕΠΙΛΟΓΟΣ Ανακεφαλαίωση και επισήμανση των βασικών αξόνων του θέματος. Αποφώνηση Σας ευχαριστώ για την προσοχή σας

Θέμα Εκθέσεως 2015

ΣΧΟΛΙΟ: Παγκόσμια Ημέρα Μουσείων σήμερα, τι άλλο να περιμένεις ; Η ιστορία επαναλάμβάνεται με το 2012 και αντίστοιχο θέμα της Τέχνης.Κείμενο βατό , χωρίς δυσκολία και επιτηδευμένες λέξεις.Ασκήσεις σε λογικά πλαίσια και από την ύλη της Β΄Λυκείου.Το ζητούμενο της έκθεσης κατανοητό και αναμενόμενο. Όποτε οι βάσεις τραβούν την ανηφόρα.

ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ΄ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΚΑΙ Δ΄ ΤΑΞΗΣ ΕΣΠΕΡΙΝΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΚΑΙ ΕΠΑΛ (ΟΜΑΔΑ Β΄) ΔΕΥΤΕΡΑ 18 ΜΑΪΟΥ 2015 - ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΣΥΝΟΛΟ ΣΕΛΙΔΩΝ: ΤΕΣΣΕΡΙΣ (4) ΚΕΙΜΕΝΟ

 Εμείς και οι αρχαίοι χώροι θέασης και ακρόασης Οι χώροι θέασης και ακρόασης που δημιούργησε η ελληνική αρχαιότητα αποτελούν για πολλούς λόγους μιαν από τις πιο σημαντικές ομάδες μνημείων της πολιτισμικής μας κληρονομιάς. Πρώτα απ’ όλα, γιατί οι χώροι αυτοί, ως τόποι μαζικής συγκέντρωσης, για θρησκευτικούς, πολιτικούς ή ψυχαγωγικούς σκοπούς, εκφράζουν στην αρχιτεκτονική με τον προφανέστερο τρόπο τη δημοκρατική αντίληψη για τη ζωή και την έντονη αίσθηση κοινότητας που χαρακτήρισε τον αρχαίο βίο. Τα σχετικά αρχιτεκτονικά σχήματα εκείνης της δημιουργίας (θέατρα, βουλευτήρια κλπ.) εξακολουθούν μέχρι σήμερα να εξυπηρετούν ανάλογες δραστηριότητες. Ένας δεύτερος λόγος για την ιδιαίτερη σημασία αυτών των χώρων είναι ότι το θέαμα και ο λόγος που αναπτυσσόταν μέσα σ’ αυτούς, ιδιαίτερα το ψυχαγωγικό θέαμα, με την πραγματική έννοια της ψυχαγωγίας, της αγωγής της ανθρώπινης ψυχής, αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα κοινωνικά πολιτισμικά αγαθά. Από τη γέννηση του δράματος στους χώρους λατρείας της αρχαίας Ελλάδας μέχρι και σήμερα ο λόγος και η δράση που εκτυλίσσεται μέσα σε θεατρικούς χώρους παράγουν πολιτισμό. Και ένας τρίτος λόγος είναι ότι στο χώρο της Μεσογείου, και ιδιαίτερα στην Ελλάδα, σώζονται σε μεγάλο αριθμό οι χώροι στους οποίους ασκήθηκε από την εποχή της διαμόρφωσής της η θεατρική δημιουργία. Οι χώροι αυτοί, περισσότερο από όσο όλα τα άλλα κατάλοιπα του παρελθόντος, ασκούν στη σύγχρονη κοινωνία αλλά και τη σύγχρονη καλλιτεχνική δημιουργία, μιαν ιδιαίτερη πρόκληση επαφής του παρόντος με το παρελθόν, επειδή προσφέρονται κατ’ εξοχήν για χρησιμοποίησή τους με την ίδια λειτουργία για την οποία σχεδιάστηκαν. Αυτή η επαφή του παρόντος με το παρελθόν, όχι μόνο των ειδικών αλλά και του ευρύτερου κοινού, είναι μια βασική επιδίωξη της σύγχρονης αρχαιολογίας, η οποία βλέπει τη δικαίωσή της στη βίωση από την κοινωνία του ιστορικού περιεχομένου και του μηνύματος ζωής των μνημείων. Αλλά και από την άλλη πλευρά, η βίωση των μνημείων και η ένταξή τους στη ζωή εξελίσσεται από τάση σε απαίτηση της σύγχρονης κοινωνίας. Η επιδίωξη της συνάντησης της σύγχρονης δημιουργικότητας και των διαμορφωμένων από το δημιουργικό παρελθόν σχημάτων θεατρικών χώρων, που εξυπηρετεί την παραπάνω απαίτηση, θέτει, βέβαια, προβλήματα, αφού τα αρχαία θέατρα και οι άλλοι χώροι θέασης, όπως τα ωδεία, τα στάδια κλπ., είναι πλέον μνημεία, όλα με μικρότερες ή μεγαλύτερες φθορές και καταπονήσεις. Τα περισσότερα μάλιστα σώζονται αποσπασματικά, μέχρι σημείου αδυναμίας αναβίωσης και εξυπηρέτησης της κατά προορισμόν λειτουργίας τους. ΑΡΧΗ 2ΗΣ ΣΕΛΙΔΑΣ – Γ΄ ΗΜΕΡΗΣΙΩΝ ΚΑΙ Δ΄ ΕΣΠΕΡΙΝΩΝ ΤΕΛΟΣ 2ΗΣ ΑΠΟ 4 ΣΕΛΙΔΕΣ Τα προβλήματα αυτά δεν πρέπει, βέβαια, με κανέναν τρόπο να οδηγούν σε αρνητική τοποθέτηση για τη σύγχρονη χρήση των κατάλληλων για τη δραστηριότητα αυτή μνημείων. Η επαφή του κοινού με τα μνημεία, και ιδιαίτερα στην περίπτωση αυτή η βίωση από το ευρύ κοινό σύγχρονων προβληματισμών και καλλιτεχνικών εκφράσεων μέσα από το ιστορικό περιβάλλον, είναι ο καλύτερος και αποτελεσματικότερος τρόπος προσέγγισης και οικείωσης της πολιτισμικής μας κληρονομιάς. Αλλά είναι, παράλληλα, και ο δραστικότερος τρόπος δημιουργίας στην ευρύτερη κοινωνία συνείδησης εκτίμησης και προστασίας των μνημείων μας. Η καταγραφή όλων των μνημείων αυτών –των πολύ ή λιγότερο γνωστών, των εντοπισμένων αλλά μη ερευνημένων, αλλά και εκείνων των οποίων γνωρίζουμε ακόμη την ύπαρξη μόνο από αρχαίες μαρτυρίες– με όλα τα δεδομένα τους, δηλαδή την ιστορία τους, τα χαρακτηριστικά τους, την κατάστασή τους και τις δυνατότητες χρήσης ή απλής ανάδειξής τους, θα προσφέρει ένα πολύ σημαντικό εργαλείο στη συστηματικότερη διαχείριση αυτού του πλούτου. Η όσμωση1 αρχαιολόγων, ανθρώπων του θεάτρου, παραγόντων της τοπικής αυτοδιοίκησης και άλλων διανοητών είναι βέβαιο ότι θα δημιουργήσει ένα πολύ καλό κλίμα για μια κοινή προσπάθεια ισορροπημένης και συνετής προσέγγισης του είδους αυτού των μνημείων. Η καλλιέργεια, εξάλλου, με διάφορες εκδηλώσεις στο ευρύτερο κοινό της τάσης αυτής απέναντι στα μνημεία θα αποτελέσει ουσιαστική θετική συμβολή, αφενός, στην ολοκληρωμένη προστασία τους (ενεργητική προστασία και από το ευρύ κοινό) και, αφετέρου, στη δημιουργική βίωση των αρχαίων χώρων θέασης. Β. Λαμπρινουδάκης, «Εμείς και οι αρχαίοι χώροι θέασης και ακρόασης», στον συλλογικό τόμο «Διάζωμα» κίνηση πολιτών για την ανάδειξη των αρχαίων θεάτρων, Εκδόσεις Διάζωμα 2009 (Διασκευή). A1. Να γράψετε στο τετράδιό σας την περίληψη του κειμένου που σας δόθηκε (100-120 λέξεις). Μονάδες 25 Β1. Να επαληθεύσετε ή να διαψεύσετε , σύμφωνα με το κείμενο, τις παρακάτω διαπιστώσεις, γράφοντας στο τετράδιό σας, δίπλα στο γράμμα που αντιστοιχεί σε κάθε πρόταση, τη λέξη Σωστό, αν η πρόταση είναι σωστή, ή τη λέξη Λάθος, αν η πρόταση είναι λανθασμένη: α. Ο συγγραφέας συσχετίζει τους αρχαίους θεατρικούς χώρους με τη δημοκρατία. β. Ο συγγραφέας θεωρεί το αρχαίο θέατρο διασκέδαση και όχι πραγματική ψυχαγωγία. γ. Κατά τον συγγραφέα, δεν θα πρέπει σήμερα να γίνονται θεατρικές παραστάσεις στα αρχαία θέατρα. 1 όσμωση ή ώσμωση: (μτφ.) η αλληλεπίδραση. ΑΡΧΗ 3ΗΣ ΣΕΛΙΔΑΣ – Γ΄ ΗΜΕΡΗΣΙΩΝ ΚΑΙ Δ΄ ΕΣΠΕΡΙΝΩΝ ΤΕΛΟΣ 3ΗΣ ΑΠΟ 4 ΣΕΛΙΔΕΣ δ. Ο συγγραφέας δεν θα συμφωνούσε με τη διοργάνωση σύγχρονων μαθητικών αγώνων ρητορικής σε ένα αρχαίο βουλευτήριο. ε. Κατά τον συγγραφέα, η χρήση των αρχαίων θεάτρων σε σύγχρονες εκδηλώσεις μπορεί να συμβάλει στην προστασία και ανάδειξή τους . Μονάδες 10 Β2. α) Να βρείτε τους τρόπους ανάπτυξης της έβδομης παραγράφου του κειμένου (Η καταγραφή … αυτού του πλούτου) και να δικαιολογήσετε την απάντησή σας. Μονάδες 4 β) Να αντικαταστήσετε τις διαρθρωτικές λέξεις-εκφράσεις με άλλες (λέξεις-εκφράσεις) που να διατηρούν τη συνοχή του κειμένου: Πρώτα απ’ όλα (στη δεύτερη παράγραφο) παράλληλα (στην έκτη παράγραφο) εξάλλου (στην ένατη παράγραφο). Μονάδες 6 Β3. α) Να γράψετε ένα συνώνυμο για καθεμιά από τις παρακάτω λέξεις του κειμένου: εκτυλίσσεται, κατάλοιπα, επιδίωξη, προσέγγισης, ολοκληρωμένη. Μονάδες 5 β) Να γράψετε ένα αντώνυμο για καθεμιά από τις παρακάτω λέξεις του κειμένου: αναπτυσσόταν, δράση, ερευνημένων, γνωρίζουμε, ανάδειξης. Μονάδες 5 Β4. α) Να αιτιολογήσετε τη χρήση της διπλής παύλας στην παρακάτω περίπτωση: –των πολύ … αρχαίες μαρτυρίες– (στην έβδομη παράγραφο). Μονάδες 2 β) Ποιο ρηματικό πρόσωπο κυριαρχεί στο κείμενο; Να δικαιολογήσετε την επιλογή του συγγραφέα. Μονάδες 3 ΑΡΧΗ 4ΗΣ ΣΕΛΙΔΑΣ – Γ΄ ΗΜΕΡΗΣΙΩΝ ΚΑΙ Δ΄ ΕΣΠΕΡΙΝΩΝ ΤΕΛΟΣ 4ΗΣ ΑΠΟ 4 ΣΕΛΙΔΕΣ Γ1. Σε ομιλία που θα εκφωνήσετε σε ημερίδα του Δήμου σας με θέμα «Προστασία και αξιοποίηση της πολιτισμικής μας κληρονομιάς», να εκθέσετε τις απόψεις σας (500-600 λέξεις) σχετικά με: α) τους λόγους για τους οποίους πρέπει το ευρύ κοινό να πλησιάσει και να γνωρίσει τους χώρους και τα μνημεία της πολιτισμικής μας κληρονομιάς και β) τις δραστηριότητες με τις οποίες οι πολίτες και ειδικότερα οι νέοι θα εξοικειωθούν με αυτά. Μονάδες 40 ΟΔΗΓΙΕΣ (για τους εξεταζομένους) 1. Στο εξώφυλλο να γράψετε το εξεταζόμενο μάθημα. Στο εσώφυλλο πάνω- πάνω να συμπληρώσετε τα ατομικά στοιχεία μαθητή. Στην αρχή των απαντήσεών σας να γράψετε πάνω-πάνω την ημερομηνία και το εξεταζόμενο μάθημα. Να μην αντιγράψετε τα θέματα στο τετράδιο και να μη γράψετε πουθενά στις απαντήσεις σας το όνομά σας. 2. Να γράψετε το ονοματεπώνυμό σας στο πάνω μέρος των φωτοαντιγράφων , αμέσως μόλις σας παραδοθούν. Τυχόν σημειώσεις σας πάνω στα θέματα δεν θα βαθμολογηθούν σε καμία περίπτωση. Κατά την αποχώρησή σας, να παραδώσετε μαζί με το τετράδιο και τα φωτοαντίγραφα. 3. Να απαντήσετε στο τετράδιό σας σε όλα τα θέματα μόνο με μπλε ή μό