Παρουσιάστηκε σήμερα η πρόταση της υπουργού παιδείας Άννας Διαμαντοπούλου, προς τη Διακομματική Επιτροπή, σχετικά με το νέο σύστημα πρόσβασης στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, αλλά και το νέο Λύκειο.
Στην πρόταση για το νέο σύστημα πρόσβασης τα μαθήματα για εισαγωγή στην Ανώτατη Εκπαίδευση θα είναι 3-5, για τα οποία θα έχουν λόγο τα τμήματα των ΑΕΙ, που θα καθορίζουν και το συντελεστή βαρύτητας για κάθε μάθημα.
Πιο αναλυτικά:
Σύμφωνα με την νέα πρόταση, οι μαθητές που σήμερα φοιτούν στην Γ ' τάξη του γυμνασίου θα αντιμετωπίσουν όταν δώσουν πανελλαδικές εξετάσεις (δηλαδή μετά από 3 χρόνια) ένα τελείως διαφορετικό τοπίο:
* Οι εξετάσεις θα γίνονται σε δυο ομάδες. Μια ομάδα θα εξετάζεται ενδοσχολικά για τους μαθητές που θέλουν απλά να πάρουν το απολυτήριο τους. Και μια δεύτερη ομάδα θα ακολουθεί άλλη εξεταστική διαδικασία, με 3 έως 5 μαθήματα βαρύτητας για την εισαγωγή στα τμήματα της ανώτατης εκπαίδευσης της χώρας.
* Τα θέματα της πρώτης ομάδας, για το απολυτήριο, θα είναι κοινά για όλους τους μαθητές πανελλαδικά. Οι μαθητές θα δίνουν όλα τα μαθήματα που διδάσκονται. Με βάση το νέο πρόγραμμα σπουδών οι μαθητές κάνουν επιλογές μαθημάτων και διδάσκονται 8 μαθήματα στην Γ' Λυκείου, άρα θα δίνουν εξετάσεις σε 8 μαθήματα. Αν οι μαθητές δεν θέλουν να εισαχθούν στην Ανώτατη Εκπαίδευση δεν θα παίρνουν μέρος στην εξέταση της δεύτερης ομάδας θεμάτων.
* Οι εξετάσεις για την εισαγωγή σε πανεπιστήμια και ΤΕΙ θα μπορούν να δίνονται περισσότερες από μια φορά ετησίως. Δηλαδή οι υποψήφιοι θα προσφεύγουν στον νέο Οργανισμό που θα συγκροτηθεί για την διεξαγωγή των εξετάσεων και θα εξετάζονται 2 ή και 3 φορές το χρόνο προκειμένου να πετύχουν την βαθμολογία που απαιτείται.
* Μαθήματα και βαθμό βαρύτητας θα καθορίζουν τα τμήματα των πανεπιστημίων και των ΤΕΙ, τα οποία για πρώτη φορά εμπλέκονται στην διαδικασία επιλογής των φοιτητών τους (κάτι που επί σειρά ετών διεκδικούσαν οι διοικήσεις τους).
* Μελετάται η μορφή των εξετάσεων που πιθανότατα θα είναι σε μορφή πολλαπλών ερωτήσεων από τράπεζα θεμάτων.
* Για την εισαγωγή στην τριτοβάθμια εκπαίδευση της χώρας θα συνυπολογίζεται ο βαθμός κάθε υποψηφίου από την απόδοση του και στις τρεις τάξεις του Λυκείου. Ωστόσο το ποσοστό αυτό στην συμμετοχή της τελικής βαθμολογίας του δεν θα είναι μεγάλο.
* Για τμήματα που έχουν χαμηλή ζήτηση σε πανεπιστήμια και ΤΕΙ προτείνεται εισαγωγή στα προγράμματα τους χωρίς εξετάσεις.
Οι μαθητές που πηγαίνουν σήμερα στην Α΄τάξη του Λυκείου θα δώσουν εξετάσεις στο υπουργείο Παιδείας καθώς δεν θα έχει ιδρυθεί ακόμη ο νέος εξεταστικός φορέας, αλλά με τα νέα δεδομένα (ενδοσχολικά για απολυτήριο, σε 3 έως 5 μαθήματα για εισαγωγή σε πανεπιστήμια και ΤΕΙ). Αυτοί που φοιτούν σήμερα σε Β΄και Γ΄Λυκείου θα δώσουν εξετάσεις με το εξεταστικό σύστημα των πανελλαδικών εξετάσεων που ισχύει σήμερα.
Πάντως, μέχρι στιγμής τα άλλα δυο κόμματα της κυβέρνησης (ΝΔ και ΛΑΟΣ) δεν έχουν εκφραστεί επί του περιεχομένου του νέου νομοσχεδίου, αν και η κα Διαμαντοπούλου επιθυμεί να το καταθέσει σύντομα για ψήφιση στη Βουλή.
Διαβάστε αναλυτικά την πρόταση της διακομματικής επιτροπής εδώ.
Περιγραφή του νέου εξεταστικού συστήματος
1. Δημιουργείται Ανεξάρτητος Εθνικός Οργανισμός Εξετάσεων που θα αναλάβει συνολικά τη ρύθμιση όλων των σχετικών με τις εξετάσεις θεμάτων. Συγκεκριμένα ανάμεσα στις αρμοδιότητες του οργανισμού ενδεικτικά συγκαταλέγονται και τα ακόλουθα:
Ο προσδιορισμός της εξεταστέας ύλης που έχει μόνο θεματικό προσδιορισμό (π.χ. μηχανική στερεού σώματος, οπτική, κτλ) και όχι προσδιορισμό σελίδων. Η εξέταση θα αφορά στην αξιολόγηση γνώσεων, δεξιοτήτων και στάσεων.
Η ανάπτυξη τράπεζας θεμάτων διαβαθμισμένης (σταθμισμένης) δυσκολίας.
Η ανάδειξη επιλεγμένων βαθμολογητών που θα αξιολογούνται και θα επιμορφώνονται διαρκώς.
Η διοργάνωση των εξετάσεων (θέματα, επιτηρήσεις, διάρκεια, διαδικασία βαθμολόγησης και αναβαθμολόγησης, κλπ).
Η δυνατότητα οι εξετάσεις να επαναλαμβάνονται, υπό κάποιες προϋποθέσεις, εντός του έτους (πέραν της πάγιας ετήσιας διεξαγωγής τους) είναι ζήτημα που θα εξεταστεί από τον Ανεξάρτητο Εθνικό Οργανισμό Εξετάσεων.
2. Στο τέλος της Γ' Λυκείου οι μαθητές δίνουν πανελλήνιες εξετάσεις για την εισαγωγή τους στην ανώτατη εκπαίδευση. Η τελική γραπτή εξέταση ανά μάθημα περιλαμβάνει δυο ομάδες θεμάτων. Η επίδοση των μαθητών στην πρώτη ομάδα θεμάτων καθορίζει το βαθμό που λαμβάνεται υπόψη για την απόκτηση του απολυτήριου Λυκείου στο συγκεκριμένο μάθημα, ενώ η επίδοση στη δεύτερη ομάδα θεμάτων καθορίζει την εισαγωγή στην ανώτατη εκπαίδευση. Οι πανελλήνιες αυτές εξετάσεις διεξάγονται σε όλα τα μαθήματα της Γ' Λυκείου με μόνες εξαιρέσεις το σχέδιο έρευνας (project) και τη Φυσική Αγωγή που αξιολογούνται μόνο ενδοσχολικά.
Όλοι οι μαθητές της Γ' Λυκείου υποχρεούνται να προσέλθουν στην εξέταση της πρώτης ομάδας θεμάτων, για να λάβουν το Απολυτήριο Λυκείου. Στην εξέταση της δεύτερης ομάδας θεμάτων προχωρούν μόνον εκείνοι οι μαθητές που επιθυμούν εισαγωγή τους στο Πανεπιστήμιο. Οι μαθητές αυτοί επιλέγουν σε ποια μαθήματα θα δώσουν εξετάσεις στην δεύτερη ομάδα θεμάτων, με βάση την επιθυμία τους να εισαχθούν σε συγκεκριμένα Τμήματα. Με τον τρόπο αυτό αποσυνδέονται οι εξετάσεις για την «απόκτηση του απολυτηρίου Λυκείου» από τις εξετάσεις για την «εισαγωγή στην ανώτατη εκπαίδευση». Παράλληλα αποκτά πρόσθετο κύρος το απολυτήριο Λυκείου, αφού αποκτάται με εθνικού χαρακτήρα εξωτερικές εξετάσεις. Πρέπει να σημειωθεί ότι:
3. Τα Τμήματα των ΑΕΙ και ΤΕΙ δημοσιοποιούν τα κριτήρια που έχουν υιοθετήσει μόνα τους (π.χ. ποια μαθήματα και με ποιους συντελεστές βαρύτητας σε ένα έκαστο) για την εισαγωγή φοιτητών σ’ αυτά. Ο αριθμός των εξεταζόμενων μαθημάτων θα είναι από 3 έως 5. Η ελληνική γλώσσα είναι υποχρεωτικά ένα από αυτά.
4. Οι μαθητές μπορούν να εισάγονται χωρίς εξετάσεις σε Τμήματα, όπου συγκεντρώνεται ζήτηση χαμηλότερη από τον αριθμό προσφερόμενων θέσεων. Στην περίπτωση αυτή τα εν λόγω Τμήματα μπορούν να θέτουν ελάχιστες προϋποθέσεις εισαγωγής που σχετίζονται μόνο με την επίδοση των μαθητών στο Λύκειο. Το Φεβρουάριο οι μαθητές υποβάλλουν ένα πρώτο μηχανογραφικό δελτίο με βάση το οποίο προσδιορίζονται τα Τμήματα χαμηλής ζήτησης στα οποία οι μαθητές που τα δήλωσαν μπορούν να περάσουν χωρίς εισαγωγικές εξετάσεις. Μετά τη διεξαγωγή των εισαγωγικών εξετάσεων τον Ιούνιο, οι μαθητές που συμμετείχαν σε αυτές υποβάλλουν νέο οριστικό αυτή τη φορά μηχανογραφικό δελτίο με τις προτιμήσεις τους.
5. Οι μαθητές μπορούν να δώσουν όσα μαθήματα επιθυμούν από το ενδεικτικό πρόγραμμα σπουδών που παρακολουθούν ώστε να διευρύνουν το φάσμα των επιλογών τους σε Τμήματα.
6. Οι τελικές εξετάσεις στην Α', Β' και Γ' Λυκείου διεξάγονται ενδοσχολικά με θέματα που τίθενται σε εθνικό επίπεδο. Στα γραπτά καλύπτονται τα ονόματα των μαθητών. Ο βαθμός της κάθε τάξης αντίστοιχα προκύπτει ως ο μέσος όρος της προφορικής και της τελικής γραπτής επίδοσης του μαθητή σε κάθε μάθημα. Ο βαθμός του απολυτηρίου δύναται να προσμετράται για την εισαγωγή των μαθητών σε ποσοστό που αποφασίζει ο εθνικός οργανισμός.
Από τις αλλαγές αυτές δεν αιφνιδιάζεται κανείς. Συγκεκριμένα:
1. Για τους μαθητές που τη στιγμή αυτή φοιτούν στην Β' και στη Γ' Λυκείου δεν θα υπάρξει καμιά απολύτως μεταβολή.
2. Για τους μαθητές που τη στιγμή αυτή φοιτούν στην Α' Λυκείου θα ισχύσει μεταβατικό σύστημα σύμφωνα με το οποίο:
Οι μαθητές αυτοί παρακολουθούν τα ενδεικτικά προγράμματα σπουδών της Β' και Γ' Λυκείου με τις αντίστοιχες προσαρμογές των υφιστάμενων αναλυτικών προγραμμάτων των μαθημάτων που περιλαμβάνονται σε αυτά. Στο τέλος της Γ' Λυκείου δίνουν πανελλήνιες εξετάσεις που οργανώνονται όπως και σήμερα από το Υπουργείο Παιδείας.
Η τελική γραπτή εξέταση ανά μάθημα περιλαμβάνει δυο ομάδες θεμάτων. Η επίδοση των μαθητών στην πρώτη ομάδα θεμάτων καθορίζει το βαθμό που λαμβάνεται υπόψη για την απόκτηση του απολυτήριου Λυκείου στο συγκεκριμένο μάθημα, ενώ η επίδοση στη δεύτερη ομάδα θεμάτων καθορίζει την εισαγωγή στην ανώτατη εκπαίδευση. Οι μαθητές δίνουν τη δεύτερη ομάδα θεμάτων για την εισαγωγή τους σε τέσσερα μόνο μαθήματα που καθορίζονται από τα Τμήματα ΑΕΙ και ΤΕΙ ανάλογα με το ενδεικτικό πρόγραμμα σπουδών που έχουν παρακολουθήσει. Τα Τμήματα προσδιορίζουν αυτά τα τέσσερα μαθήματα μέχρι το τέλος Μαΐου.
Οι μαθητές αυτοί μπορούν να εισάγονται χωρίς εξετάσεις σε Τμήματα που συγκεντρώνουν χαμηλότερη ζήτηση από τις προσφερόμενες θέσεις. Στην περίπτωση αυτή τα εν λόγω Τμήματα μπορούν να θέτουν ελάχιστες προϋποθέσεις εισαγωγής που σχετίζονται μόνο με την επίδοση των μαθητών στο Λύκειο.
3. Η πλήρης εφαρμογή του νέου τρόπου εισαγωγής, όπως περιγράφηκε παραπάνω (νέος οργανισμός, τράπεζα θεμάτων, νέος τρόπος ενδοσχολικών εξετάσεων, υπολογισμός απολυτηρίου Λυκείου), θα ισχύσει από το σχ. έτος 2014-15 και θα αφορά τους μαθητές που κατά το σχολικό έτος 2011/12 φοιτούν στην Γ' Γυμνασίου.
Τι αλλάζει στο λύκειο
Α' Λυκείου
Η Α' Λυκείου αποτελεί τάξη Γενικής Παιδείας. Αυτό δεν αποκλείει να μπορούν όσοι μαθητές το επιθυμούν να αρχίσουν σταδιακά να προετοιμάζονται για τα επόμενα βήματά τους, εφόσον τους παρέχεται η δυνατότητα να εκπονήσουν την ερευνητική τους εργασία πάνω σε θέμα εντασσόμενο στις Ανθρωπιστικές ή τις Κοινωνικές Επιστήμες ∙ στην Τέχνη ή τον Πολιτισμό ∙ στα Μαθηματικά, στις Φυσικές Επιστήμες ή στην Τεχνολογία ∙ στο Περιβάλλον και την Αειφόρο Ανάπτυξη --ή σε ένα συνδυασμό των ανωτέρω.
Μειώνεται κατά 8 ο συνολικός αριθμός των μαθημάτων (από 16 σε 8), ούτως ώστε αφενός να γίνεται εμβάθυνση και να αποκτώνται ουσιαστικές γνώσεις σε κεντρικής σημασίας γνωστικά αντικείμενα, και, αφετέρου, να αναδεικνύεται η εσωτερική ενότητα γνωστικών αντικειμένων, που ως τώρα προσφέρονταν ανεξάρτητα αλλήλων. Συγκεκριμένα,
1. δημιουργείται ενιαίος τίτλος «Ελληνική Γλώσσα (Αρχαία και Νέα Ελληνική Γλώσσα και Γραμματεία)», με διακριτά μαθήματα την «Αρχαία Ελληνική Γλώσσα και Γραμματεία», τη «Νεοελληνική Γλώσσα» και τη «Νεοελληνική Λογοτεχνία», για να αναδεικνύεται ο πλούτος και η εσωτερική συνοχή, η ιστορική συνέχεια και η εξέλιξη της ελληνικής γλώσσας και γραμματείας.
2. ενοποιούνται τα μέχρι σήμερα ανεξάρτητα μαθήματα της «Άλγεβρας» και της «Γεωμετρίας» σε ένα ενιαίο τίτλο «Μαθηματικά».
3. δημιουργείται ενιαίος τίτλος «Φυσικές Επιστήμες», με διακριτά μαθήματα τη «Φυσική», τη «Χημεία», και τη «Βιολογία» (η τελευταία αποτελεί καινοτόμο προσθήκη στην Α' Λυκείου).
4. το μάθημα της «Τεχνολογίας» ενσωματώνεται στην «ερευνητική εργασία». Να σημειωθεί ότι, αντί του ενός απλού μαθήματος σχολείου που καταργείται, θεσπίζεται τώρα η πλήρης και ουσιαστική ενσωμάτωση των Νέων Τεχνολογιών σε όλα τα μαθήματα –και τούτο όχι για λόγους διακοσμητικούς, αλλά ουσίας: στην καρδιά της καινοτομικής σκέψης βρίσκεται η δυνατότητα να μαζεύει κανείς υλικό από όλες τις πηγές και μετά να συνδυάσει με τρόπο ευρετικό και να το υποβάλει σε κριτική επεξεργασία. Τόσο η διαδικασία της αναζήτησης και συλλογής υλικού όσο και της επεξεργασίας του είναι σήμερα κατεξοχήν δυνατή μέσα από το Διαδίκτυο και τις ποικίλες εφαρμογές. Μ’ αυτές επιδιώκεται να εξοικειωθεί ο μαθητής και στην εκπόνηση της ερευνητικής εργασίας, αλλά και σε όλα τα μαθήματα του σχολείου, μέσα από τα νέα Προγράμματα Σπουδών.
5. το μάθημα «Αρχές Οικονομίας» μεταφέρεται στη Β' Λυκείου, σε ηλικία που οι μαθητές έχουν αποκτήσει περισσότερα ερεθίσματα και ενδιαφέρον, για να αντιλαμβάνονται τα οικονομικά φαινόμενα.
6. o «Σχολικός Επαγγελματικός Προσανατολισμός», από το υποβαθμισμένο μονόωρο μάθημα που είναι σήμερα στην τάξη αυτή, αναβαθμίζεται αναδιοργανούμενο πλήρως και εντασσόμενο, ως οριζόντια δράση, στη σχολική ζωή. Μέσω σύγχρονων εκπαιδευτικών προσεγγίσεων (π.χ. με προσκλήσεις στο σχολείο επαγγελματικών ενώσεων, ή με σύνδεση με επαγγελματίες κατά τη διεξαγωγή των ερευνητικών εργασιών) και αναβαθμισμένων ψηφιακών υπηρεσιών επαγγελματικού προσανατολισμού και συμβουλευτικής, οι μαθητές υποστηρίζονται πλήρως, για να επιλέξουν το επαγγελματικό τους μέλλον.
7. οι μαθητές υποχρεούνται να επιλέξουν την «ερευνητική εργασία», η οποία αξιολογείται και βαθμολογείται ισότιμα προς όλα τα άλλα μαθήματα.
Β' Λυκείου
Στη Β' Λυκείου υπάρχουν διάφορες επιλογές. Πάντα με τη συμβουλευτική στήριξη και καθοδήγηση του σχολείου, οι μαθητές επιλέγουν (από έναν ενδεικτικό κατάλογο προσφερομένων μαθημάτων σχολείου –ακόμη και από ελεύθερες ατομικές επιλογές) έναν αριθμό μαθημάτων από τις κλασικές και τις ανθρωπιστικές επιστήμες, από τις επιστήμες τις θετικές, τις τεχνολογικές και εκείνες της υγείας. Με τον τρόπο αυτόν, οι επιλογές στη Β' Λυκείου έχουν χαρακτήρα κάθε άλλο παρά οριστικό και τελεσίδικο∙ αντίθετα, επιτρέπουν στους μαθητές σημαντικό βαθμό ευελιξίας, ακόμα και σε αυτόν τον προχωρημένο σταθμό των σπουδών τους.
Ο συνολικός αριθμός των μαθημάτων μειώνεται κατά 5 (από δεκαεπτά μαθήματα σε δώδεκα). Ο αριθμός αυτός είναι σταθερός και ανεξάρτητος από τη σύνθεση των μαθημάτων που επιλέγονται.
Γ' Λυκείου
Στη Γ' Λυκείου, όταν οι στρατηγικοί στόχοι των παιδιών παίρνουν την τελική τους μορφή, διευκολύνεται η επιλογή μαθημάτων που αποφασίζουν οι μαθητές. Μεταξύ άλλων, η εσωτερική συμβουλευτική οφείλει να καθοδηγήσει τα παιδιά -- ως προς τη σύνθεση των μαθημάτων εκείνων που απαιτούν τα Τμήματα των ΑΕΙ και ΤΕΙ για πρόσβαση στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, για τους συντελεστές βαρύτητας και τα συναφή --, ακόμη και με τη υπόδειξη «ενδεικτικών διαδρομών» ή «ενδεικτικών προγραμμάτων», τα οποία βέβαια κάθε άλλο είναι παρά υποχρεωτικά.
Μειώνεται κατά 6 ο συνολικός αριθμός μαθημάτων (από δεκαέξι μαθήματα σε δέκα).
Όπως υποστήριξε η υπουργός παιδείας Άννα Διαμαντοπούλου, για όλες τις παραπάνω αλλαγές έχει γίνει πλήρης προγραμματισμός των αναγκών σε διδακτικό προσωπικό.
